Procedura odwrócona
POLECAMY
- Jakie mogą być skutki prawne niezamieszczenia w SIWZ lub ogłoszeniu o zamówieniu informacji o zastosowaniu procedury odwróconej, w przypadku gdy zamawiający zastosował taką procedurę?
Zamawiający może, w postępowaniu prowadzonym w trybie przetargu nieograniczonego, najpierw dokonać oceny ofert, a następnie zbadać, czy wykonawca, którego oferta została oceniona jako najkorzystniejsza, nie podlega wykluczeniu oraz spełnia warunki udziału w postępowaniu, o ile taka możliwość została przewidziana w specyfikacji istotnych warunków zamówienia lub w ogłoszeniu o zamówieniu (art. 24aa ust. 1 Pzp). Zaniechanie zamieszczenia w specyfikacji istotnych warunków zamówienia lub w ogłoszeniu o zamówieniu informacji o stosowaniu tzw. procedury odwróconej, a następnie zastosowanie takiej procedury stanowi naruszenie art. 24aa ust. 1 Pzp, jednak naruszenie to nie ma wpływu na wynik postępowania.
Termin związania ofertą
- Czy upływ terminu związania ofertą – przed terminem wniesienia odwołania – oznacza utratę statusu wykonawcy, odrzucenie odwołania oraz utratę prawa do wyboru oferty takiego wykonawcy?
Krąg podmiotów uprawnionych do wniesienia odwołania został określony w art. 179 ust. 1 Pzp, zgodnie z którym środki ochrony prawnej przysługują wykonawcy, uczestnikowi konkursu, a także innemu podmiotowi, jeżeli ma lub miał interes w uzyskaniu danego zamówienia oraz poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów niniejszej ustawy. Zgodnie z art. 2
pkt 11 Pzp wykonawcą jest osoba fizyczna, osoba prawna albo jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, która ubiega się o udzielenie zamówienia publicznego, złożyła ofertę lub zawarła umowę w sprawie zamówienia publicznego.
Definicja wykonawcy nie ogranicza kręgu podmiotów, którym można przypisać status wykonawcy, wyłącznie do tych, którzy mają możliwość uzyskania zamówienia. Dlatego pomimo upływu terminu związania ofertą po wyborze najkorzystniejszej oferty okoliczność ta nie stanowi negatywnej przesłanki o charakterze formalnym, uniemożliwiającej takiemu wykonawcy wniesienie odwołania. Upływ terminu związania ofertą nie powoduje utraty statusu wykonawcy i nie oznacza utraty uprawnienia do skorzystania ze środków ochrony prawnej przez tego wykonawcę, zwłaszcza gdy z całokształtu okoliczności sprawy wynika, że jest on nadal zainteresowany uzyskaniem zamówienia publicznego.
Upływ terminu związania ofertą nie powoduje niemożliwości wyboru oferty wykonawcy i zawarcia z nim umowy, a przepisy ustawy Pzp nie wiążą negatywnych skutków z brakiem związania ofertą i nie zwalniają zamawiającego z wykonania swoich ustawowych obowiązków. Żaden przepis prawa nie zakazuje wyboru oferty wykonawcy, który swoją ofertą nie jest już związany, brak także przepisu, który nakazywałby zawarcie umowy przed upływem terminu związania ofertą.
Należy również zauważyć, że ustawodawca wiąże możliwość odrzucenia oferty jedynie z niewyrażeniem zgody, o której mowa w art. 85 ust. 2 Pzp, na przedłużenie terminu związania ofertą (art. 89 ust. 1 pkt 7a Pzp). Tym samym nie ma przeszkód do dokonania wyboru takiej oferty, a następnie zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego.
Potwierdza to stanowisko wyrażone m.in. w uchwale z dnia 11 sierpnia 2015 r., sygn. akt: KIO/KD 43/15, w wyrokach: z dnia 24 lipca 2018 r., sygn. akt: KIO 1371/17, z dnia 31 października 2017 r., sygn. akt: KIO 2181/17, z dnia 12 lutego 2018 r., sygn. akt: KIO 153/18, z dnia 16 lipca 2019 r., sygn. akt: KIO 1249/19 oraz wyrokach Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 21 września 2012 r., sygn. akt: III Ga 379/12, Sądu Okręgowego w Lublinie z dnia 17 stycznia 2014 r., sygn. akt: IX Ga 392/13, Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 16 lipca 2014 r., sygn. akt: XXIII Ga 924/14, Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 19 czerwca 2015 r., sygn. akt: XXIII Ga 729/15, Sądu Okręgowego w Rzeszowie z dnia 16 lutego 2011 r., sygn. akt: VI Ga 192/10 oraz postanowieniu Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 lutego 2010 r., sygn. akt: SK 22/08. W wyroku z dnia 17 maja 2019 r., sygn. akt: KIO 805/19, Krajowa Izba Odwoławcza uznała również, że nie ma żadnej podstawy prawnej, aby po upływie terminu związania ofertą zamawiający mógł odstąpić od jej oceny i badania oraz nie ma żadnej przeszkody prawnej do wyboru takiej oferty jako najkorzystniejszej.
