Na pytania Czytelników odpowiada Józef Edmund Nowicki

Forum zamawiających i wykonawców

Treść oferty

Czy kosztorys ofertowy jest  „innym” dokumentem niezbędnym do przeprowadzenia postępowania?
Zgodnie z art. 25 ust. 1 Pzp w postępowaniu o udzielenie zamówienia zamawiający może żądać od wykonawców wyłącznie oświadczeń lub dokumentów niezbędnych do przeprowadzenia postępowania. Jednocześnie z art. 25 ust. 1 zdanie drugie Pzp wynika, że oświadczeniami i dokumentami niezbędnymi do przeprowadzenia postępowania są oświadczenia i dokumenty potwierdzające spełnianie warunków udziału w postępowaniu lub kryteria selekcji, spełnianie przez oferowane dostawy, usługi lub roboty budowlane wymagań określonych przez zamawiającego, a także brak podstaw wykluczenia, które zamawiający wskazuje w ogłoszeniu o zamówieniu, specyfikacji istotnych warunków zamówienia lub zaproszeniu do składania ofert (oświadczenia i dokumenty potwierdzające okoliczności, o których mowa w art. 25 ust. 1 Pzp). 
Oświadczenia i dokumenty potwierdzające okoliczności, o których mowa w art. 25 ust. 1 Pzp, zostały określone w rozporządzeniu Ministra Rozwoju z dnia 26 lipca 2016 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy w postępowaniu o udzielenie zamówienia (Dz. U. z 2016 r., poz. 1126).
Innymi dokumentami niezbędnymi do przeprowadzenia postępowania są dokumenty, o których mowa w art. 138c ust. 1 pkt 2 Pzp. W zamówieniach sektorowych zamawiający może żądać przedstawienia także innych dokumentów niż określone w przepisach wydanych na podstawie art. 25 ust. 2 Pzp, potwierdzających spełnienie warunków udziału w postępowaniu, jeżeli jest to niezbędne do oceny spełniania przez wykonawców tych warunków. 
Przepis art. 138c ust. 1 pkt 2 Pzp rozszerza możliwy katalog dokumentów dotyczących potwierdzenia spełniania warunków udziału w postępowaniu, o których stanowi art. 25 ust. 1 Pzp, ale nie uchyla w stosunku do tych dokumentów procedury określonej w art. 26 ust. 3 i 4 oraz i art. 46 ust. 4a Pzp. Przepisy art. 26 ust. 3 i 4 Pzp nie dotyczą dokumentów stanowiących treść oferty. 
Innym dokumentem niezbędnym do przeprowadzenia postępowania nie jest zatem kosztorys ofertowy, który stanowi treść oferty. 
W orzecznictwie pod pojęciem treści oferty należy rozumieć deklarowane w ofercie spełnienie wymagań zamawiającego przede wszystkim co do zakresu, ilości, jakości warunków realizacji i innych elementów istotnych dla wykonania przedmiotu zamówienia publicznego. 
Treścią oferty nie są JEDZ, a także oświadczenia i dokumenty potwierdzające okoliczności, o których mowa w art. 25 ust. 1 Pzp, oraz inne dokumenty niezbędne do przeprowadzenia postępowania, o których mowa w art. 26 ust. 3 Pzp. 
Treść oferty to treść zobowiązania wykonawcy do zgodnego z żądaniami zamawiającego wykonania przedmiotu zamówienia publicznego. Na tak rozumianą treść oferty składa się formularz ofertowy oraz wszystkie dokumenty dookreślające i precyzujące zobowiązanie wykonawcy, składane wraz z formularzem ofertowym. Przykładowo, w przypadku formy wynagrodzenia kosztorysowego za treść oferty uznaje się formularz ofertowy oraz składany z tym formularzem kosztorys ofertowy (wyceniony przedmiar robót budowlanych). Treścią oferty nie są JEDZ, a także oświadczenia i dokumenty potwierdzające spełnianie warunków udziału w postępowaniu i brak podstaw wykluczenia. 

POLECAMY

Odrzucenie oferty

Czy zamawiający musi zawiadomić wykonawców o odrzuceniu oferty niezwłocznie po dokonaniu takiej czynności?
Zgodnie z art. 92 ust. 1 pkt 3 Pzp zamawiający informuje niezwłocznie wszystkich uczestników postępowania o wykonawcach, których oferty zostały odrzucone, o powodach odrzucenia oferty, a w przypadkach, o których mowa w art. 89 ust. 4 i 5 Pzp – o braku równoważności lub braku spełniania wymagań dotyczących wydajności lub funkcjonalności, podając uzasadnienie faktyczne i prawne odrzucenia. 
Przed wejściem w życie nowelizacji z dnia 22 czerwca 2016 r. zamawiający niezwłocznie po wyborze najkorzystniejszej oferty zawiadamiał jednocześnie wszystkich wykonawców, którzy złożyli oferty, o wyborze najkorzystniejszej oferty (…). Natomiast po wejściu w życie nowelizacji z dnia 22 czerwca 2016 r. zamawiający informuje niezwłocznie wszystkich wykonawców o wyborze najkorzystniejszej oferty. 
W wyroku z dnia 8 czerwca 2017 r., sygn. akt: KIO 1040/17, Krajowa Izba Odwoławcza, odnosząc się do rozumienia art. 92 ust. 1 Pzp, po wejściu w życie nowelizacji z dnia 22 czerwca 2016 r. stwierdziła, że: (…) ustawodawca odrębnie wypowiada się o wyborze oferty najkorzystniejszej (pkt 1), wykluczeniach (pkt 2), odrzuceniach (pkt 3). W świetle nowelizacji zamawiający nie ma już obowiązku jednoczesnego informowania o tych czynnościach. Zatem znacznie częściej zamawiający będzie odrzucał oferty czy wykluczał wykonawców, zanim wybierze ofertę najkorzystniejszą. Analizując zmianę powyższego przepisu, zwrócić należy uwagę na usunięcie w art. 92 ust. 1 Pzp słowa „jednocześnie”. Przepis ten w dotychczasowym brzmieniu stanowił implementację tzw. dyrektywy odwoławczej i zawierał w sobie skumulowany obowiązek informacyjny mający zapewnić efektywność środków ochrony prawnej (możliwość zaskarżenia wszystkich czynności związanych z badaniem, oceną i wyborem oferty na skutek ujętego tam skumulowanego obowiązku informacyjnego). 
Jeżeli w trybie przetargu nieograniczonego czynności wykluczenia z postępowania, odrzucenia oferty, wyboru najkorzystniejszej oferty będą znacznie rozłożone w czasie, zamawiający może zawiadomić niezwłocznie wszystkich wykonawców odrębnie o wyborze najkorzystniejszej oferty, wykonawcach, którzy zostali wykluczeni, i tych, których oferty zostały odrzucone. Jeżeli czynności wykluczenia z postępowania, odrzucenia oferty i wyboru najkorzystniejszej oferty będą dokonywane w czasie zbliżonym, zamawiający może zawiadomić niezwłocznie wszystkich wykonawców jednocześnie o dokonaniu tych czynności (zob. wyrok KIO z dnia 26 października 2016 r., sygn. akt: KIO 1909/16, i postanowienia KIO z dnia 16 listopada 2016 r., sygn. akt: KIO 2084/16, z dnia 9 stycznia 2017 r., sygn. akt: KIO 2478/16, z dnia 13 kwietnia 2017 r., sygn. akt: KIO 677/17, z dnia 23 maja 2017 r., sygn. akt: KIO 953/17).

Ogłoszenie o zawarciu umowy

W postępowaniu prowadzonym uprzednio w trybie przetargu nieograniczonego żaden wykonawca nie złożył oferty. Czy zamieszczenie ogłoszenia o zamiarze zawarcia umowy w Biuletynie Zamówień Publicznych będzie obowiązkowe w przypadku podjęcia decyzji o udzieleniu zamówienia z wolnej ręki na podstawie art. 67 ust. 1 pkt 4 Pzp?
W trybie zamówienia z wolnej ręki zamieszczenie w Biuletynie Zamówień Publicznych ogłoszenia o zamiarze zawarcia umowy to uprawnienie, a nie obowiązek zamawiającego. Celem zamieszczenia ogłoszenia o zamiarze zawarcia umowy jest uniknięcie negatywnych konsekwencji związanych z unieważnieniem umowy w sprawie zamówienia publicznego. Co do zasady bowiem, zgodnie z art. 146 ust. 1 pkt 1 Pzp, umowa podlega unieważnieniu, jeżeli zamawiający z naruszeniem przepisów ustawy zastosował tryb zamówienia z wolnej ręki.
Artykuł 146 ust. 2 pkt 1 Pzp ustanawia natomiast wyjątek od powyższej reguły stanowiąc, iż w przypadku gdy zamawiający zastosował tryb zamówienia z wolnej ręki, z naruszeniem przepisów określających przesłanki stosowania tych trybów, ale miał uzasadnione podstawy, aby sądzić, że działa zgodnie z ustawą i jednocześnie umowa została zawarta odpowiednio po upływie pięciu dni od dnia zamieszczenia ogłoszenia o zamiarze zawarcia umowy w Biuletynie Zamówień Publicznych, to umowa ta nie podlega unieważnieniu. 
Znaczenie normatywne art. 146 ust. 1 pkt 1 i art. 146 ust. 2 pkt 1 Pzp jest takie, że umowa w sprawie zamówienia publicznego nie będzie podlegała unieważnieniu nawet w sytuacji, gdy zamawiający zastosował tryb zamówienia z wolnej ręki wbrew przesłankom określonym w Pzp, o ile uprzednio zamawiający skorzystał z możliwości publikacji ogłoszenia o zamiarze zawarcia umowy, dochował terminu wstrzymania się z zawarciem umowy i pozostawał w usprawiedliwionym przekonaniu, iż jego działanie jest zgodne z prawem. 
Jeżeli w postępowaniu prowadzonym uprzednio w trybie przetargu nieograniczonego nie zostały złożone żadne oferty, a zamawiający wszczął postępowanie w trybie zamówienia z wolnej ręki i pierwotne warunki zamówienia nie zostały zmienione, ogłoszenie o zamiarze zawarcia umowy jest zbędne.
 

Przypisy