Wynagrodzenie za wykonanie robót budowlanych w świetle orzecznictwa

Wynagrodzenie umowne

Wynagrodzenie jest nie tylko jednym z najbardziej newralgicznych elementów umowy o roboty budowlane, ale także jej elementem koniecznym. Zgodnie z art. 647 Kodeksu cywilnego: […] przez umowę o roboty budowlane wykonawca zobowiązuje się do oddania przewidzianego w umowie obiektu, wykonanego zgodnie z projektem i z zasadami wiedzy technicznej, a inwestor zobowiązuje się do dokonania wymaganych przez właściwe przepisy czynności związanych z przygotowaniem robót, w szczególności do przekazania terenu budowy i dostarczenia projektu, oraz do odebrania obiektu i zapłaty umówionego wynagrodzenia. Sformułowania użyte w tych przepisach – „umowa odpłatna”, „umówione wynagrodzenie” – jednoznacznie wskazują, że określenie wysokości wynagrodzenia wykonawcy stanowi essentialia negotii umowy w sprawie zamówienia publicznego na roboty budowlane. 

Modele wynagrodzenia

W ustawie Kodeks cywilny nie wskazano dopuszczalnych rodzajów wynagrodzenia za wykonanie robót budowlanych. W orzecznictwie, np. w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 29 września 2009 r. (sygn. akt: III CZP 41/09, LEX nr 518164), i w doktrynie przyjmuje się per analogiam, że w umowach tych można stosować przepisy zawarte w tytule XV Umowa o dzieło księgi trzeciej Zobowiązania Kodeksu cywilnego, czyli: art. 628 § 1 (wynagrodzenie na podstawie określonego wskazania podstaw jego ustalenia), art. 629–630 (wynagrodzenie kosztorysowe) i art. 632 (wynagrodzenie ryczałtowe). Ponadto w ramach swobody kontraktowej strony umowy mogą zastrzec, że wykonawca otrzyma wynagrodzenie mieszane (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 marca 2008 r. [sygn. akt: IV CSK 460/07]).

Wynagrodzenie na podstawie ustalonej podstawy jego obliczenia

Zgodnie z art. 628 § 1 k.c. wysokość wynagrodzenia za wykonanie dzieła można określić przez wskazanie podstaw jego ustalenia. Analogicznie wysokość wynagrodzenia w umowie o powtarzalne roboty budowlane (np. umowie ramowej na remont pustostanów w lokalach lub w umowie na remont dróg gminnych) można określić przez wskazanie podstaw jego ustalenia. Rozliczenie z wykonawcą...