Bagatelne i podprogowe

Zdecydowanym plusem nowelizacji, dla praktyków zamówień publicznych, jest uporządkowanie przepisów tj. wprowadzenie jednolitej numeracji artykułów oraz pogrupowanie przepisów w taki sposób, aby stanowiły one logiczny ciąg. Mając na uwadze zainteresowanie regulacją nowego Pzp, na łamach MZP postaramy się przybliżyć aspekt praw i obowiązków, jakie nowe Pzp przypisuje zamawiającym w toku szeroko rozumianego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.

Cykl artykułów prezentujących obowiązki oraz uprawnienia zamawiającego, wynikające z nowelizacji, rozpoczynamy niniejszym tekstem, w którym postaramy się przedstawić, jakie podmioty będą zobligowane do stosowania ustawy oraz jaka procedura winna mieć zastosowanie z uwagi na oszacowaną wartość zamówienia, ze szczególnym uwzględnieniem zmian dotyczących zamówień o wartości niższej niż progi ustalone zgodnie z regulacjami nowego Pzp.

Podmioty podlegające regułom nowego Pzp

Biorąc pod uwagę zakres podmiotów zobligowanych do stosowania ustawy, wskazać należy, iż zasadniczo pozostał on niezmienny w stosunku do aktualnie obowiązującej ustawy. Katalog podmiotów podporządkowanych regulacjom Prawa zamówień publicznych precyzuje art. 4, art. 5 oraz art. 6 nowego Pzp. 

Zgodnie z brzmieniem art. 4:

Przepisy ustawy stosuje się do zamawiających publicznych, którymi są:
1) jednostki sektora finansów publicznych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 869, 1622 i 1649);
2) inne niż określone w pkt 1, państwowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej;
3) inne niż określone w pkt 1, osoby prawne, utworzone w szczególnym celu zaspokajania potrzeb o charakterze powszechnym, niemających charakteru przemysłowego ani handlowego, jeżeli podmioty, o których mowa w tym przepisie oraz w pkt 1 i 2, pojedynczo lub wspólnie, bezpośrednio lub pośrednio przez inny podmiot:
a) finansują je w ponad 50% lub
b) posiadają ponad połowę udziałów albo akcji, lub
c) sprawują nadzór nad organem zarządzającym, lub
d) mają prawo do powoływania ponad połowy składu organu nadzorczego, lub zarządzającego;
4) związki podmiotów, o których mowa w pkt 1 lub 2, lub podmiotów, o których mowa w pkt 3.

W art. 5 w zw. art. 2 ust. 1 pkt 2) jako podmioty zobligowane do stosowania ustawy wskazano na zamawiających sektorowych (przy czym dość dokładnie zdefiniowano, jaki rodzaj prowadzonej działalności uprawnia do udzielania tego typu zamówień), o ile wartość zamówienia sektorowego jest równa lub przekracza progi unijne.

W art. 6 wskazano również na obowiązek podejmowania działań w oparciu o nowe Pzp przez zamawiających subsydiowanych, którymi są zamawiający inni niż zamawiający publiczni lub zamawiający sektorowi, jeżeli zachodzą łącznie następujące okoliczności:
1) ponad 50% wartości udzielanego przez ten podmiot zamówienia jest finansowane ze środków publicznych lub zamawiających, o których mowa w art. 4 i art. 5 ust. 1 pkt 1;
2) wartość zamówienia jest równa lub przekracza progi unijne;
3) przedmiotem zamówienia są roboty budowlane w zakresie inżynierii lądowej lub wodnej określone w załączniku II do dyrektywy 2014/24/UE, budowy szpitali, obiektów sportowych, rekreacyjnych lub wypoczynkowych, budynków szkolnych, budynków szkół wyższych lub budynków wykorzystywanych przez administrację publiczną lub usługi związane z takimi robotami budowlanymi. 

Powyższe regulacje w pełni odzwierciedlają treść obecnego art. 3 ust. 1 Prawa zamówień publicznych. 
 

Zamówienia bagatelne

Pierwszą znaczącą zmianę w znowelizowanym Prawie zamówień publicznych znajdziemy już w art. 2 ust. 2. Zmiana ta dotyczy wartości zamówienia, od której zamawiający jest zobligowany stosować jakiekolwiek przepisy znowelizowanej ustawy. Obecnie, w świetle rozwiązań wynikających z ustawy – Prawo zamówień publicznych z dnia 29 stycznia 2004 r. (Dz. U. z 2019 r., poz. 1843), przedmiotowy akt prawa ma zastosowanie, jeżeli wartość zamówienia lub konkursu przekracza wyrażoną w złotych kwotę 30 000 euro. Przy obowiązującym aktualnie w zamówieniach publicznych kursie euro jest to kwota 128 079 złotych. Zamówienia poniżej ww. wartości mogą być udzielane na podstawie ustalonych, w ramach wewnętrznych struktur organizacyjnych zamawiających, zasad procedowania, uwzględniających konieczność racjonalnego wydatkowania środków publicznych, równego traktowania wykonawców oraz poszanowania reguł uczciwej konkurencji. 
 

Na uwagę zasługuje w szczególności okoliczność, iż w przypadku zamówień o wartości ustalonej w przedziale pomiędzy 50 000 zł a 130 000 zł, pomimo zasadniczego wyłączenia tego rodzaju zamówień spod reżimów nowego Pzp, ustawodawca nałożył na zamawiających oznaczone obowiązki dotyczące sprawozdawczości, publikacji ogłoszeń oraz ich modyfikacji. Zamówienia o wartości mieszczącej się w przedzia-
le 50 000 zł a 130 000 zł to tzw. zamówienia bagatelne.

W ramach udzielania zamówień bagatelnych zamawiający zobligowany będzie do realizacji obowiązków nałożonych na niego w świetle: 

• art. 82 nowego Pzp – precyzującego obowiązek sporządzania rocznych sprawozdań o udzielonych zamówieniach bagatelnych, zamówieniach klasycznych o wartości poniżej 130 000 złotych, zamówieniach sektorowych i zamówieniach w dziedzinie obronności o wartości niższej niż progi unijne; 
• art. 267 ust. 1 i ust. 2 pkt 9 nowego Pzp – przewidującego obowiązek publikacji przez zamawiającego w Biuletynie Zamówień Publicznych ogłoszenia o zamówieniu bagatelnym; 
• art. 268 nowego Pzp – odnoszącego się do obowiązku publikacji przez zamawiającego w Biuletynie Zamówień Publicznych ogłoszenia o zamówieniu bagatelnym wraz z przekazaniem potencjalnym wykonawcom informacji o zamiarze udzielenia tego zamówienia oraz określającym obligatoryjne elementy takiego ogłoszenia (tj. informacje niezbędne z uwagi na okoliczności jego udzielenia, w szczególności termin składania ofert odpowiadający terminowi składania ofert przez potencjalnych wykonawców, do których została przekazana informacja o zamiarze udzielenia zamówienia);  
• art. 269 nowego Pzp – regulującego sposób zamieszczenia ogłoszenia w Biuletynie Zamówień Publicznych, tj. z zachowaniem środków komunikacji elektronicznej; 
• art. 271 ust. 1–3 nowego Pzp – precyzującego sposób dokonywania zmian w zakresie treści ogłoszenia o zamówieniu, zamieszczonego w Biuletynie Zamówień Publicznych; 
• art. 272 nowego Pzp – regulującego zakres treści ogłoszenia o zamówieniu.  
   

Procedura udzielania zamówień poniżej progów unijnych

Przed przystąpieniem do omówienia zasad prowadzenia postępowań o wartości nieprzekraczającej tzw. progów unijnych warto wskazać na nowy sposób ustalania i komunikowania ww. progów, obowiązujący od dnia 1 stycznia 2021 r. 

Zgodnie z brzmieniem art. 3 ust. 1 nowego Pzp wartości tzw. progów będą ustalane, nie jak obecnie, na podstawie rozporządzenia Ministra Rozwoju, a bezpośrednio na podstawie dyrektyw unijnych. 

Zgodnie z treścią art. 3 ust. 1:

1) Przez progi unijne należy rozumieć kwoty wartości zamówień lub konkursów określone w: art. 4 i art. 13 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie zamówień publicznych, uchylającej dyrektywę 2004/18/WE (Dz. Urz. UE L 94 z dnia 28 marca 2014 r., str. 65, z późn. zm. 2), zwanej dalej „dyrektywą 2014/24/UE”, 

2) art. 15 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/25/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie udzielania zamówień przez podmioty działające w sektorach gospodarki wodnej, energetyki, transportu i usług pocztowych, uchylającej dyrektywę 2004/17/WE (Dz. Urz. UE L 94 z dnia 28 marca 2014 r., str. 243, z późn. zm. 3), zwanej dalej „dyrektywą 2014/25/UE”, 

3) art. 8 dyrektywy 2009/81/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji procedur udzielania niektórych zamówień na roboty budowlane, dostawy i usługi przez instytucje lub podmioty zamawiające w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa i zmieniającej dyrektywy 2004/17/WE i 2004/18/WE (Dz. Urz. UE L 216 z dnia 20 sierpnia 2009 r., str. 76, z późn. zm. 4), zwanej dalej „dyrektywą 2009/81/WE” aktualizowane w aktach wykonawczych Komisji Europejskiej, wydawanych odpowiednio na podstawie art. 6 ust. 5 dyrektywy 2014/24/UE, art. 17 ust. 4 dyrektywy 2014/25/UE i art. 68 dyrektywy 2009/81/WE. 

Kwoty progów ustalonych na rok 2021 roku prezentuje tabela 1. 
Powyższy zakres zmian, tj. zakres dotyczący ustalania i komunikowania wartości progów, nie stanowi szczególnej rewolucji w procedurze udzielania zamówień publicznych, w tym w szczególności w kontekście obowiązków i uprawnień zamawiającego. Zamawiający będzie, tak jak dotychczas, zobowiązany do przestrzegania zasad udzielania zamówień oraz prowadzenia postępowania stosownie do ustalonej wartości zamówienia.
 

Tabela 1.

Rodzaj zamówienia		Wartość w EUR	Wartość w PLN
Dostawy i usługi – zamówienia klasyczne	Zamawiający rządowi	139 000,00 €	593 432,70 zł
	Zamawiający samorządowi	214 000,00 €	913 630,20 zł
Usługi społeczne i inne szczególne usługi	Zamówienia klasyczne	750 000,00 €	3 201 975,00 zł
	Zamówienia sektorowe	1 000 000,00 €	4 269 300,00 zł
Roboty budowlane – dla wszystkich zamawiających		5 350 000,00 €	22 840 755,00 zł
Zamówienia z dziedziny obronności i bezpieczeństwa – dostawy i usługi		428 000,00 €	1 827 260,40 zł
Zamówienia sektorowe (z wyłączeniem zamówień na usługi społeczne i inne szczególne usługi)		428 000,00 €	1 827 260,40 zł