Wymagania adekwatne do celu
Czy w przypadku zamówień na roboty budowlane zamawiający musi określać w ramach warunku dotyczącego zdolności zawodowych wykształcenie, uprawnienia i doświadczenie osoby odpowiedzialnej za kierowanie robotami budowlanymi?
POLECAMY
Zgodnie z art. 22 ust. 1a Pzp zamawiający określa warunki udziału w postępowaniu oraz wymagane od wykonawców środki dowodowe w sposób proporcjonalny do przedmiotu zamówienia oraz umożliwiający ocenę zdolności wykonawcy do należytego wykonania zamówienia, w szczególności wyrażając je jako minimalne poziomy zdolności. Powyższe sformułowanie oznacza, że określone warunki udziału w postępowaniu oraz wymagane od wykonawców środki dowodowe powinny być adekwatne do osiągnięcia celu, a więc wyboru wykonawcy dającego rękojmię należytego wykonania zamówienia.
Zasada proporcjonalności oznacza, że określone przez zamawiającego warunki udziału w postępowaniu muszą być uzasadnione i nie mogą ograniczać dostępu do zamówienia. Sformułowanie minimalne poziomu zdolności oznacza, że określone w warunkach udziału w postępowaniu wartości, wielkości lub wymagania nie mogą utrudniać uczciwej konkurencji, umożliwiać ubieganie się o udzielenie zamówienia tylko jednemu wykonawcy lub wąskiemu gronu wykonawców, podczas gdy zamówienie mogliby wykonać także inni wykonawcy.
Ustawodawca w art. 25 ust. 1 zdanie 1 Pzp postanowił, że zamawiający może żądać od wykonawców wyłącznie oświadczeń lub dokumentów niezbędnych do przeprowadzenia postępowania. Dokumentami takimi są również dokumenty dotyczące kwalifikacji zawodowych osoby odpowiedzialnej za kierowanie robotami budowlanymi.
Zgodnie natomiast z § 2 ust. 4 pkt 10 rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy w postępowaniu o udzielenie zamówienia (Dz. U. z 2016 r., poz. 1126) zamawiający może żądać m.in. wykazu osób skierowanych przez wykonawcę do realizacji zamówienia publicznego, w szczególności odpowiedzialnych za kierowanie robotami budowlanymi, wraz z informacjami na temat ich kwalifikacji zawodowych, uprawnień, doświadczenia i wykształcenia niezbędnych do wykonania zamówienia publicznego, a także zakresu wykonywanych przez nie czynności oraz informacji o podstawie do dysponowania tymi osobami.
Należy jednak zauważyć, że w § 2 ust. 4 pkt 10 rozporządzenia wskazuje się, że wymagane są dokumenty potwierdzające kwalifikacje zawodowe, uprawnienia, doświadczenie i wykształcenie osób odpowiedzialnych za kierowanie robotami budowlanymi – niezbędne do wykonania zamówienia publicznego. Użycie w tym przepisie funktora koniunkcji „i” nie oznacza jednak, że żądane przez zamawiającego dokumenty muszą potwierdzać, iż osoba odpowiedzialna za kierowanie robotami budowlanymi musi posiadać jednocześnie wymagane uprawnienia, doświadczenie i wykształcenie, a tym samym, że zamawiający jest obowiązany określić w warunkach udziału w postępowaniu jednocześnie uprawnienia, doświadczenie i wykształcenie osoby odpowiedzialnej za kierowanie robotami budowlanymi.
Zgodnie natomiast z art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. z 2016 r. poz. 290, z późn. zm.) samodzielne funkcje techniczne w budownictwie, określone w art. 12 ust. 1 pkt 1-5 tej ustawy (także uprawnienia do kierowania robotami budowlanymi), mogą wykonywać wyłącznie osoby posiadające odpowiednie wykształcenie techniczne i praktykę zawodową, dostosowane do rodzaju, stopnia skomplikowania działalności i innych wymagań związanych z wykonywaną funkcją, stwierdzone decyzją (uprawnieniami budowlanymi), wydaną przez organ samorządu zawodowego.
Z art. 14 ust. 3 pkt 3 ustawy Pb wynika natomiast, że uzyskanie uprawnień budowlanych do kierowania robotami budowlanymi bez ograniczeń wymaga: ukończenia studiów drugiego lub pierwszego stopnia na kierunku odpowiednim dla danej specjalności, odbycia odpowiednio półtorarocznej lub trzyletniej praktyki na budowie .
Zamawiający (racjonalnie działający) powinien określić w warunku dotyczącym zdolności zawodowych osoby odpowiedzialnej za kierowanie robotami budowlanymi jednocześnie jej uprawnienia, doświadczenie i wykształcenie, jeżeli uzna, że specyfika i należyte wykonanie robót budowlanych, w tym wykonanie tych robót zgodnie z przepisami prawa budowlanego i prawidłowe ich ukończenie, będzie wymagać posiadania wykształcenia większego niż określone w art. 14 ust. 3 pkt 3 ustawy – Prawo budowlane.