Wprzypadku zamówień bagatelnych różne niejasne interpretacje są o tyle zaskakujące, że – poza pewnymi wyjątkami – regulujące je przepisy są dość jasne. Zgodnie z art. 2 ust. 2 nowego Pzp do udzielania zamówień klasycznych, których wartość, bez podatku od towarów i usług, dotycząca jednorazowego zakupu, jest mniejsza niż 130 000 złotych, nie mniejsza jednak niż 50 000 złotych, zwanych dalej „zamówieniami bagatelnymi”, udzielanych przez zamawiających publicznych, stosuje się przepisy art. 82, art. 267 ust. 1 i ust. 2 pkt 9, art. 268, art. 269 ust. 1, art. 271 ust. 1–3 oraz art. 272.
POLECAMY
Katalog w ujęciu pozytywnym
Ustawodawca wprowadził katalog przepisów w ujęciu pozytywnym – wskazane przepisy mają zastosowanie w sytuacji udzielania zamówień bagatelnych (odmiennie niż dotychczasowe ujęcie, negatywne – art. 4 pkt 8 „starego” Pzp). W celu ułatwienia analizy można zagadnienie ująć w postaci tabeli.
Pozytywne ujęcie tych przepisów oznacza, że dokładnie wskazane, a nie inne przepisy mają zastosowanie do zamówień bagatelnych. Gdyby ustawodawca chciał objąć to zagadnienie innymi przepisami, to niewątpliwie by to uczynił.
Przepisy, które nie mają zastosowania
W literaturze przedmiotu oraz w wypowiedziach konferencyjnych osób zajmujących się zamówieniami publicznymi istnieje nurt „podciągania” przyszłej procedury zamówień bagatelnych do zamówień udzielanych zgodnie z Pzp.
| Przepisy nowego Pzp, które stosuje się do zamówień bagatelnych | |
| art. 2 ust. 2 | koncepcja zamówień bagatelnych |
| art. 82 | roczne sprawozdanie o udzielonych zamówieniach |
| art. 267 ust. 1 | zamieszczanie ogłoszeń w BZP |
| art. 267 ust. 2 pkt 9 | ogłoszenie o zamówieniu bagatelnym |
| art. 268 | publikacja i treść ogłoszenia o zamówieniu bagatelnym |
| art. 269 ust. 1 | zamieszczenie ogłoszenia w BZP za pomocą środków komunikacji elektronicznej |
| art. 271 ust. 1–3 | zmiana ogłoszenia bagatelnego |
| art. 272 | treść zamówienia bagatelnego/zakres informacji zawartych w ogłoszeniu bagatelnym |
Tendencja ta była i jest zauważalna już wobec zamówień do 30 000 euro w „starym” Pzp. Jakie przepisy miałyby mieć wg tych poglądów zastosowanie do zamówień, do których (zgodnie z wolą ustawodawcy) całość „starego” Pzp nie ma zastosowania? Należą do nich przepisy dotyczące (autorski wybór z publikacji, w tym instytucji kontrolnych oraz wystąpień konferencyjnych):
- obliczania wartości zamówienia;
- zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców;
- zasady pisemności;
- zasada proporcjonalności;
- niedyskryminacyjnego dostępu do zamówień publicznych, ograniczenie ryzyka nieefektywnego wydatkowania środków publicznych oraz zapewnienie przejrzystości postępowania i wyboru wykonawcy (jakoby obowiązujące zasady przy udzielaniu zamówień w ramach Pzp);
- planu zamówień;
- opisu przedmiotu zamówienia, w tym w szczególności równoważności;
- rażąco niskiej ceny;
- art. 44 ust. 3 ustawy o finansach publicznych interpretowany jako ścisła norma proceduralna do bezpośredniego stosowania (tymczasem jest to generalny przepis dyrektywny);
- zmiany umowy.
Podobna tendencja
Tymczasem już widać podobną tendencję w stosunku do zamówień bagatelnych, które jeszcze nawet nie zdążyły wejść w życie. Jakie przepisy miałyby mieć wg tych poglądów zastosowanie do zamówień bagatelnych, a o których ustawodawca – tworząc pozytywny katalog przepisów (art. 2 ust. 2 nowego Pzp) – jakoby „zapomniał?”. Należą do nich przepisy dotyczące (również autorski wybór z publikacji oraz wystąpień konferencyjnych):
- obliczania wartości zamówienia,
- zasady udzielania zamówień, w tym w szczególności art. 16 nowego Pzp,
- obowiązku przekazania informacji o zmianie ogłoszenia bagatelnego do wykonawców, którym przekazano informację o zamiarze udzielenia zamówienia bagatelnego.
Można domniemywać, że katalog „dodatkowych obowiązków” nakładanych na zamawiających, a których ustawodawca „zapomniał” na nich nałożyć, jest tak krótki, ponieważ ustawa jeszcze nie zaczęła obowiązywać. Zważywszy na nowy (tym razem realnie nałożony) obowiązek publikacji ogłoszenia o zamówieniu bagatelnym, należy się spodziewać kolejnych, pojawiających się w procesie interpretacji przepisów „obowiązków” (oczywiście w żaden sposób nieprzewidzianych w nowym Pzp), dotyczących co najmniej kolejnych kwestii:
- obowiązkowych i precyzyjnych kryteriów oceny ofert w pełnej analogii do Pzp;
- zakazu negocjacji w postępowaniu bagatelnym;
- ograniczeń w zakresie zmian treści ogłoszenia o zamówieniu bagatelnym;
- narzucenia minimalnych terminów składania ofert;
- zakazu lub istotnego ograniczenia zmiany umowy w sprawie zamówienia bagatelnego;
- obowiązku dokumentowania każdej czynności w postępowaniu bagatelnym.
Podsumowanie
Do wdrożenia nowych przepisów o zamówieniach bagatelnych jeszcze daleko, a już rysują się wyraźnie perspektywy kłopotów z ich nadinterpretacją lub nieprecyzyjnym stosowaniem.
Dodatkowy poważny niepokój budzi zakres nowych obowiązków wykreowanych w ramach kontroli wydatkowania środków pochodzących z UE na zamówienia bagatelne, które już teraz stanowią swoiste „pań-
stwo w państwie”, czyli górę zbędnej biurokracji narzuconej obok istniejącego prawa przez krajowe (a nie unijne) instytucje finansujące i kontrolujące.
