Prawnik, autor komentarzy do ustawy Pzp.
Przepisy stanowiące podstawę funkcjonowania rejestru umów – przede wszystkim art. 34a ustawy o finansach publicznych – jeszcze nie weszły w życie (według stanu bieżącego stanie się to 1 stycznia 2024 r.), a już są powodem wielu kontrowersji i sprzecznych interpretacji.
Wykonawcy wraz z ofertą składają również inne dokumenty, które mogą stanowić jej integralną część albo przedmiotowe środki dowodowe, względnie nie być ani tym, ani tym. Konsekwencją takiego rozróżnienia jest możliwość uzupełnienia brakujących/wadliwych dokumentów bądź jej brak oraz to, jaki podpis elektroniczny – i czy w ogóle jakikolwiek – jest wymagany.
Wykonawcy w postępowaniu o udzielenie zamówienia składają różne dokumenty. Bywają postępowania, w których ich liczba jest pokaźna, ale są też takie, w których jest ich niewiele. Dodatkowo o nieznacznej wielkości (liczba stron, nie zaś liczba kilobajtów czy megabajtów).
Mimo że ustawa – Prawo zamówień publicznych w obecnym kształcie obowiązuje już ponad dwa lata, to uczestnicy obrotu zamówieniowego, szczególnie zamawiający, dalecy są od pewności, że wszystkie obowiązki dotyczące postępowania i umowy wynikające z przepisów mają już rozpoznane.
Po ponad dwóch latach funkcjonowania ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2022 r., poz. 1710) można poczynić kilka refleksji. Co najistotniejsze, Prawo zamówień publicznych okazało się aktem funkcjonalnym, w pełni nadającym się do codziennego stosowania, bez istotnych wad systemowych uniemożliwiających jego wykorzystanie zarówno w całości, jak i w kluczowych fragmentach.
Orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej ma bardzo duży wpływ na interpretację przepisów ustawy Pzp zarówno przez zamawiających, jak i przez wykonawców, przede wszystkim ze względu na liczbę wydawanych orzeczeń i ich przekrojowy (tzn. dotyczący wszelkich aspektów procesu zamówieniowego) charakter.
Na rynku wydawniczym ukazało się niedawno drugie wydanie książki Arkadiusza Szyszkowskiego „Zamówienia podprogowe z uwzględnieniem centralnego rejestru umów”. Wydawca – C.H. Beck. Książka jest przewodnikiem po zamówieniach podprogowych. Zawiera informacje, które pozwalają zamawiającemu bezbłędnie przygotować postępowanie o zamówienie publiczne, a wykonawcy ułatwiają prawidłowe przygotowanie oferty. W książce Arkadiusza Szyszkowskiego zamawiający znajdą pełną informację prawną o zamówieniach podprogowych, taką jak np. podstawy prawne dla zamówień podprogowych, zasady i tryby udzielania, regulaminy, sposób przygotowania postępowania. Wykonawcy natomiast będą mogli skorzystać ze wskazówek, jak przygotować ofertę i po jakie uprawnienia mogą sięgnąć przy badaniu ofert. W książce omówione zostały również problemy związane z rejestrem umów. Autor przedstawił także następujące wzory dokumentów: wzór regulaminu (poniżej 130 tysięcy zł), wzór oferty oaz wzór rejestru zamówień podprogowych. Z tej publikacji warto skorzystać.
Ustawodawca w ustawie – Prawo zamówień publicznych wprowadził rozróżnianie dokumentów składanych przez wykonawców na podmiotowe i przedmiotowe środki dowodowe. Nie jest to kwestia czysto teoretyczna. Uznanie bowiem, czy dany dokument jest podmiotowym, czy przedmiotowym środkiem dowodowym, ma konkretne, namacalne znaczenie dla poszczególnych czynności zamawiającego. Może również wpłynąć na wynik postępowania.
W czasie dynamicznych zmian w gospodarce zarówno właściwe planowanie zamówień, jak i prawidłowe szacowanie (w stopniu, w jakim to możliwe) ich wartości oraz „trzymanie kosztów” w trakcie realizacji umowy stanowi podstawę finansowych działań zamawiających.
Obowiązek rejestrowy dotyczący umów zawieranych przez jednostki sektora finansów publicznych w nowym świetle stawia proces udzielania zamówień podprogowych (do 130 tysięcy złotych).
Istotną inicjatywą systemową w zakresie zamówień publicznych jest dokument Certyfikacja wykonawców zamówień publicznych – Zielona Księga autorstwa Ministerstwa Rozwoju i Technologii1.
Jednym z większych wyzwań 2022 roku dla zamawiających z sektora finansów publicznych będzie prawidłowe wdrożenie przepisów nakładających nowy obowiązek – prowadzenie rejestru umów, który w porządku prawnym pojawił się wraz z ustawą z dnia 14 października 2021 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2054).
