Wkażdym przypadku przeprowadzania procedury udzielenia zamówienia publicznego, jeżeli jest ku temu podstawa, kwestię tę zamawiający powinien badać ad casum. Weryfikacja, czy cena wykonawcy została skalkulowana rzetelnie, czy ma charakter ekwiwalentny, powinna nastąpić poprzez pryzmat warunków przedmiotu zamówienia, sposobu jego realizacji, wartości zamówienia oraz uwarunkowań danego rynku, z uwzględnieniem cen konkurencji. A ustalenie, czy zaoferowana cena ma charakter ceny rażąco niskiej, będzie każdorazowo wymagało dokonania konkretyzacji na tle okoliczności stanu faktycznego właściwego dla danego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.
Nie zmienia to faktu, że nadal na gruncie nowego Pzp uprawnione będzie uznawanie za rażąco niską cenę, gdy będzie ona nierealna, nieadekwatna do rzeczywistego zakresu i kosztów prac składających się na dany przedmiot zamówienia, zakładająca wykonanie zamówienia poniżej jego rzeczywistych kosztów. Utrzymany duży poziom ogólności regulacji prawnych, nacechowanych subiektywnymi określeniami, przy jednoczesnej możliwości ogromnej liczby stanów faktycznych skłania do wniosku, że z dużym prawdopodobieństwem proces badania i oceny ofert pod tym względem nie należy i nie będzie należeć do zadań z kategorii łatwych.
Zgodnie z art. 224 ust. 1 nowego Pzp nie tylko wątpliwa wysokość ceny całkowitej oferty lub kosztu jest powodem do rozpoczęcia przez zamawiającego procedury wyjaśniającej związanej z podejrzeniem rażąco niskiej ceny, ale także wątpliwość co do prawidłowego wycenienia istotnych części składowych oferty. Punktem odniesienia jest przede wszystkim przedmiot zamówienia, zwłaszcza gdy u zamawiającego powstaną wątpliwości co do możliwości wykonania danego przedmiotu zgodnie z wymaganiami określonymi w dokumentach zamówienia lub wynikającymi z odrębnych przepisów (np. z zasadami sztuki zawodowej przy użyciu odpowiednich nakładów sprzętowych, osobowych, czasowych z zachowaniem określonych standardów).
Dokumentami zamówienia w rozumieniu art. 7 pkt 3 Pzp są dokumenty sporządzone przez zamawiającego lub dokumenty, do których zamawiający odwołuje się – inne niż ogłoszenie służące do określenia lub opisania warunków zamówienia, w tym specyfikacja warunków zamówienia oraz opis potrzeb i wymagań.
...
Gdy cena lub koszt wydają się rażąco niskie
Przepisy ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. poz. 2019 oraz z 2020 r. poz. 288, 1492 i 1517) nie zawierają definicji legalnej rażąco niskiej ceny czy też procentowego poziomu, na podstawie którego można byłoby automatycznie stwierdzić, że mamy do czynienia z zaoferowaniem przez wykonawcę rażąco niskiej ceny lub kosztu.1