Od 1 stycznia 2024 r. próg unijny właściwy dla zamówień w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa w odniesieniu do dostaw lub usług wynosi 443 000 euro (2 054 235 zł), a w przypadku robót budowlanych – 5 538 000 euro (25 680 260 zł).
Autor: Andrzela Gawrońska-Baran
Dr; radca prawny, były wiceprezes Urzędu Zamówień Publicznych, autorka licznych prac na temat zamówień publicznych.
Artykuł wprowadza Czytelników w słabo rozpoznany świat zamówień publicznych w dziedzinie obronności i bezpieczeństwa. Niczego, co związane z zamówieniami publicznymi nie możemy omijać, dlatego przedstawiamy pierwszą część cyklu dotyczącego działu VI ustawy Pzp „Zamówienia w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa”.
W pierwszej kolejności podkreślić należy, że zgodnie z art. 18 ust. 3 ustawy – Prawo zamówień publicznych nie ujawnia się informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, jeżeli wykonawca – nie później niż wraz z przekazaniem informacji – zastrzegł, że nie mogą być one udostępniane, oraz wykazał, że zastrzeżone informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa. Z jednej zatem strony to na wykonawcę nałożono obowiązek wykazania zamawiającemu przesłanek zastrzeżenia danych informacji jako tajemnicy przedsiębiorstwa, z drugiej zaś – to rolą zamawiającego w toku badania złożonych dokumentów jest ustalenie, czy wykonawca temu obowiązkowi sprostał.
Prawo opcji – choć nie ma definicji legalnej i nie określono szczegółowo reguł jego stosowania w przepisach Prawa zamówień publicznych – niewątpliwie stanowi elastyczny sposób realizacji zadań w ramach umowy w sprawie zamówienia publicznego.
Wielu zamawiających z branży leczniczej prowadzi postępowania o udzielenie zamówienia na odbiór i unieszkodliwianie odpadów medycznych, w których często występują problemy z oceną ofert w związku z tzw. zasadą bliskości, wynikającą z przepisów ustawy o odpadach. Świadczą o tym liczne spory rozpoznawane w postępowaniu odwoławczym przed Krajową Izbą Odwoławczą, a nawet już przed Sądem Okręgowym w Warszawie – Sądem Zamówień Publicznych.
Postępowanie odwoławcze przed Krajową Izbą Odwoławczą wiąże się zazwyczaj z wykonawcą oraz jego uprawnieniami lub obowiązkami. Tymczasem także zamawiający, będąc stroną tego postępowania, ma określone uprawnienia i obowiązki, które w praktyce wywołują nierzadko problemy.
W postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego zamawiający wybiera najkorzystniejszą ofertę (tj. przedstawiającą najkorzystniejszy stosunek jakości do ceny lub kosztu bądź ofertę z najniższą ceną lub najniższym kosztem) na podstawie kryteriów oceny ofert określonych w dokumentach zamówienia. Otwarty katalog jakościowych kryteriów oceny ofert zawiera art. 242 ust. 2 ustawy – Prawo zamówień publicznych.
Przewidziana w art. 128 ust. 1 ustawy Pzp instytucja wezwania wykonawcy do złożenia, poprawienia lub uzupełnienia oświadczeń lub dokumentów (określana także jako „uzupełnienie”) stanowi jeden z kluczowych instrumentów zapobiegających eliminowaniu z udziału w postępowaniu wykonawców zdolnych do wykonania zamówienia, którzy popełnili błędy natury formalnej.
Doświadczenia praktyki wskazują na nadal pojawiające się wątpliwości w interpretacji i zastosowaniu art. 117 ust. 4 ustawy Pzp, dotyczącego oświadczenia wykonawców ubiegających się wspólnie o udzielenie zamówienia.
Katalog niedozwolonych klauzul umownych (tzw. abuzywnych) został wprowadzony wprost w przepisach dotyczących zamówień publicznych w celu ograniczenia praktyk zamawiających, polegających na kształtowaniu postanowień umów w sposób zabezpieczający wyłącznie ich interesy, bez należytego ich wyważenia z interesami wykonawców.
Przedmiotowe środki dowodowe mają służyć potwierdzeniu, że oferowane dostawy, usługi lub roboty budowlane odpowiadają wymaganiom przedmiotu zamówienia. W praktyce, z uwagi na regulacje zawarte w ustawie – Prawo zamówień publicznych, odmienne od poprzednich, wywołują nierzadko problemy, o czym świadczą chociażby sprawy rozpoznawane przez Krajową Izbę Odwoławczą.
Zagadnienia dotyczące terminu związania ofertą w ujęciu przepisów nowego Prawa zamówień publicznych wciąż budzą wątpliwości z uwagi na dość istotne zmiany, które nastąpiły w stosunku do poprzednich, wieloletnich rozwiązań. Z tego względu w artykule przedstawiam tę problematykę w świetle praktyki i najnowszego orzecznictwa KIO.