Klauzule waloryzacyjne w praktyce i orzecznictwie

W tym zakresie należy wskazać podstawy prawne: art. 439 ust. 1–2 ustawy Pzp:

Art. 439.

1. Umowa, której przedmiotem są roboty budowlane lub usługi, zawarta na okres dłuższy niż 12 miesięcy, zawiera postanowienia dotyczące zasad wprowadzania zmian wysokości wynagrodzenia należnego wykonawcy, w przypadku zmiany ceny materiałów lub kosztów związanych z realizacją zamówienia.
2. W umowie określa się:
   1) poziom zmiany ceny materiałów lub kosztów, o których mowa w ust. 1, uprawniający strony umowy do żądania zmiany wynagrodzenia, oraz początkowy termin ustalenia zmiany wynagrodzenia;
   2) sposób ustalania zmiany wynagrodzenia: 
   a) z użyciem odesłania do wskaźnika zmiany ceny materiałów lub kosztów, w szczególności wskaźnika ogłaszanego w komunikacie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, lub 
   b) przez wskazanie innej podstawy, w szczególności wykazu rodzajów materiałów lub kosztów, w przypadku których zmiana ceny uprawnia strony umowy do żądania zmiany wynagrodzenia; 
   3) sposób określenia wpływu zmiany ceny materiałów lub kosztów na koszt wykonania zamówienia oraz określenie okresów, w których może następować zmiana wynagrodzenia wykonawcy; 
   4) maksymalną wartość zmiany wynagrodzenia, jaką dopuszcza zamawiający w efekcie zastosowania postanowień o zasadach wprowadzania zmian wysokości wynagrodzenia.

Na podstawie tego przepisu zamawiający wprowadzają w projektowanych postanowieniach umów klauzule waloryzacyjne. Bardzo często jednak zamawiający odmiennie interpretują przepis niż wykonawcy. Sposób wprowadzania klauzul waloryzacyjnych przez zamawiających spowodował niejednokrotnie brak zgody wykonawców.

Maksymalny poziom waloryzacji – odmienne podejście zamawiających i wykonawców

Najczęściej kwestionowanym elementem klauzul waloryzacyjnych jest maksymalna wartość zmiany wynagrodzenia. Związane jest to z tym, że zamawiający ustalają ją na niskim poziomie – np. 5% – a ewentualne skonsumowanie takiej wartości może nastąpić już w pierwszym roku obowiązywania umowy. 
Jako przykład sytuacji polegającej na kwestionowaniu postanowień w zakresie wysokości waloryzacji można wskazać sprawę ustalenia maksymalnej zmiany wynagrodzenia na poziomie 10% w stos...