Przetarg nieograniczony w obowiązującym i nowym Pzp (2)

Temat numeru

Wpoprzednim numerze „Monitora Zamówień Publicznych” przedstawiliśmy analizę porównawczą czynności obowiązujących w postępowaniach o zamówienie publiczne realizowanych w trybie przetargu nieograniczonego według aktualnego stanu prawnego (ustawy z 29 stycznia 2004 r.) i ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U., poz. 2019), która wejdzie w życie 1 stycznia 2021 r. 

Omówione zostały następujące czynności: wszczęcie postępowania; terminy składania ofert; udostępnianie SIWZ/SWZ; wyjaśnienie treści SIWZ/SWZ; zmiana treści SIWZ/SWZ; unieważnienie postępowania, jeżeli zmiany treści SWZ prowadziłyby do istotnej zmiany charakteru zamówienia w porównaniu z pierwotnie określonym; procedura odwrócona; termin związania ofertą; składanie ofert; podanie kwoty, jaką zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia; otwarcie ofert; obowiązki informacyjne po otwarciu ofert; postępowanie zamawiającego, gdy wybór najkorzystniejszej oferty nie nastąpi przed upływem terminu związania ofertą; poprawianie w ofercie innych omyłek polegających na niezgodności oferty z SIWZ/SWZ; powstanie u zamawiającego obowiązku podatkowego zgodnie z ustawą o podatku od towarów i usług.

Przedstawiona poniżej tabela umożliwia dalsze, szczegółowe zapoznanie się z nowymi przepisami dotyczącymi postępowań prowadzonych w trybie przetargu nieograniczonego przez porównanie aktualnie obowiązujących przepisów ustawy z przepisami nowej ustawy – Prawo zamówień publicznych. 
 

POLECAMY

Określenie procedury Obowiązująca ustawa Pzp Nowa ustawa Pzp
Odrzucenie
oferty
Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli:
1) jest niezgodna z ustawą;
2) jej treść nie odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia, z zastrzeżeniem art. 87 ust. 2 pkt 3;
3) jej złożenie stanowi czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji;
4) zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia;
5) zawiera błędy w obliczeniu ceny lub kosztu;
6) wykonawca w terminie 3 dni od dnia doręczenia zawiadomienia nie zgodził się na poprawienie omyłki, o której mowa w art. 87 ust. 2 pkt 3;
7) wykonawca nie wyraził zgody, o której mowa w art. 85 ust. 2, na przedłużenie terminu związania ofertą;
8) wadium nie zostało wniesione lub zostało wniesione w sposób nieprawidłowy, jeżeli zamawiający żądał wniesienia wadium;
9) oferta wariantowa nie spełnia minimalnych wymagań określonych przez zamawiającego;
10) jej przyjęcie naruszałoby bezpieczeństwo publiczne lub istotny interes bezpieczeństwa państwa, w tym bezpieczeństwo podmiotów objętych jednolitym wykazem obiektów, instalacji, urządzeń i usług wchodzących w skład infrastruktury krytycznej, o której mowa w art. 5b ust. 7 pkt 1 ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (Dz. U. z 2018 r., poz. 1401), a tego bezpieczeństwa lub interesu nie można zagwarantować w inny sposób;
11) jest nieważna na podstawie odrębnych przepisów (Art. 89 ust. 1 pkt 1–4, 6–8)
Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli: 
1) została złożona po terminie składania ofert; 
2) została złożona przez wykonawcę: 
a) podlegającego wykluczeniu z postępowania lub 
b) niespełniającego warunków udziału w postępowaniu, lub 
c) który nie złożył w przewidzianym terminie oświadczenia, o którym mowa w 
art. 125 ust. 11, lub podmiotowego środka dowodowego, potwierdzających brak podstaw wykluczenia lub spełnianie warunków udziału w postępowaniu, lub innych dokumentów lub oświadczeń; 
3) jest niezgodna z przepisami ustawy; 
4) jest nieważna na podstawie odrębnych przepisów; 
5) jej treść jest niezgodna z warunkami zamówienia; 
6) nie została sporządzona lub przekazana w sposób zgodny z wymaganiami technicznymi oraz organizacyjnymi sporządzania lub przekazywania ofert przy użyciu środków komunikacji elektronicznej określonymi przez zamawiającego; 
7) została złożona w warunkach czynu nieuczciwej konkurencji w rozumieniu ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji; 
8) zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia; 
9) zawiera błędy w obliczeniu ceny lub kosztu; 
10) wykonawca w wyznaczonym terminie zakwestionował poprawienie omyłki, o której mowa w art. 223 ust. 2 pkt 32; 
11) wykonawca nie wyraził pisemnej zgody na przedłużenie terminu związania ofertą; 
12) wykonawca nie wyraził pisemnej zgody na wybór jego oferty po upływie terminu związania ofertą; 
13) wykonawca nie wniósł wadium lub wniósł w sposób nieprawidłowy, lub nie utrzymywał wadium nieprzerwanie do upływu terminu związania ofertą, lub złożył wniosek o zwrot wadium w przypadku, o którym mowa w art. 98 ust. 2 pkt 33; 
14) oferta wariantowa nie została złożona lub nie spełnia minimalnych wymagań określonych przez zamawiającego, w przypadku gdy zamawiający wymagał jej złożenia; 
15) jej przyjęcie naruszałoby bezpieczeństwo publiczne lub istotny interes bezpieczeństwa państwa, a tego bezpieczeństwa lub interesu nie można zagwarantować w inny sposób;
16) obejmuje ona urządzenia informatyczne lub oprogramowanie wskazane w rekomendacji, o której mowa w art. 33 ust. 4 ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa (Dz. U., poz. 1560), stwierdzającej ich negatywny wpływ na bezpieczeństwo publiczne lub bezpieczeństwo narodowe; 
17) została złożona bez odbycia wizji lokalnej lub bez sprawdzenia dokumentów niezbędnych do realizacji zamówienia dostępnych na miejscu u zamawiającego, w przypadku gdy zamawiający tego wymagał w dokumentach zamówienia. 
(Art. 226 ust. 1 pkt 1–8 i 10–18)
Do oferty wariantowej stosuje się przepis art. 226 ust. 1, z tym że w postępowaniu o udzielenie zamówienia na dostawy lub usługi oferta wariantowa nie podlega odrzuceniu tylko z tego powodu, że jej wybór prowadziłby do udzielenia zamówienia na usługi w miejsce zamówienia na dostawy, albo do udzielenia zamówienia na dostawy w miejsce zamówienia na usługi (Art. 226 ust. 2)
Formy wadium Wadium może być wnoszone w jednej lub kilku następujących formach:
1) pieniądzu;
2) poręczeniach bankowych lub poręczeniach spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, z tym że poręczenie kasy jest zawsze poręczeniem pieniężnym;
3) gwarancjach bankowych;
4) gwarancjach ubezpieczeniowych;
5) poręczeniach udzielanych przez podmioty, o których mowa w art. 6b ust. 5 pkt 2
ustawy o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (Art. 45 ust. 6)
Wadium może być wnoszone według wyboru wykonawcy w jednej lub kilku następujących formach: 
pieniądzu; 
gwarancjach bankowych; 
gwarancjach ubezpieczeniowych; 
poręczeniach udzielanych przez podmioty, o których mowa w art. 6b ust. 5 pkt 2 ustawy o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (Art. 97 ust. 7)
Ocena ofert i wybór najkorzystniejszej oferty Jeżeli nie można wybrać najkorzystniejszej oferty z uwagi na to, że dwie lub więcej ofert przedstawia taki sam bilans ceny lub kosztu i innych kryteriów oceny ofert, zamawiający spośród tych ofert wybiera ofertę z najniższą ceną lub najniższym kosztem, a jeżeli zostały złożone oferty o takiej samej cenie lub koszcie, zamawiający wzywa wykonawców, którzy złożyli te oferty, do złożenia w terminie określonym przez zamawiającego ofert dodatkowych (Art. 91 ust. 4) Jeżeli nie można wybrać najkorzystniejszej oferty z uwagi na to, że dwie lub więcej ofert przedstawia taki sam bilans ceny lub kosztu i innych kryteriów oceny ofert, zamawiający wybiera spośród tych ofert ofertę, która otrzymała najwyższą ocenę w kryterium o najwyższej wadze. (Art. 248 ust. 1)
Jeżeli oferty otrzymały taką samą ocenę w kryterium o najwyższej wadze, zamawiający wybiera ofertę z najniższą ceną lub najniższym kosztem. (Art. 248 ust. 2)
Jeżeli nie można dokonać wyboru oferty, w sposób, o którym mowa w art. 248 ust. 2,
zamawiający wzywa wykonawców, którzy złożyli te oferty, do złożenia w terminie określonym przez zamawiającego ofert dodatkowych zawierających nową cenę lub koszt. (Art. 248 ust. 3)
Wykonawcy, składając oferty dodatkowe, nie mogą oferować cen lub kosztów wyższych niż zaoferowane w uprzednio złożonych przez nich ofertach (Art. 251)
Wybór najkorzystniejszej oferty a termin związania ofertą W najnowszym orzecznictwie Krajowej Izby Odwoławczej zwraca się uwagę, że upływ terminu związania ofertą nie powoduje niemożliwości wyboru oferty wykonawcy i zawarcia z nim umowy, a przepisy ustawy Pzp nie wiążą negatywnych skutków z brakiem związania ofertą i nie zwalniają zamawiającego z wykonania swoich ustawowych obowiązków4 Zamawiający wybiera najkorzystniejszą ofertę w terminie związania ofertą określonym w dokumentach zamówienia. (Art. 252 ust. 1)
Jeżeli termin związania ofertą upłynął przed wyborem najkorzystniejszej oferty, zamawiający wzywa wykonawcę, którego oferta otrzymała najwyższą ocenę, do wyrażenia, w wyznaczonym przez zamawiającego terminie, pisemnej zgody na wybór jego oferty. (Art. 252 ust. 2)
W przypadku braku zgody, o której mowa w art. 252 ust. 2, zamawiający zwraca się o wyrażenie takiej zgody do kolejnego wykonawcy, którego oferta została najwyżej oceniona, chyba że zachodzą przesłanki do unieważnienia postępowania (Art. 252 ust. 3
Obowiązki informacyjne po wyborze najkorzystniejszej oferty Zamawiający informuje niezwłocznie wszystkich wykonawców o:
1) wyborze najkorzystniejszej oferty, podając nazwę albo imię i nazwisko, siedzibę albo miejsce zamieszkania i adres, jeżeli jest miejscem wykonywania działalności wykonawcy, którego ofertę wybrano, oraz nazwy albo imiona i nazwiska, siedziby albo miejsca zamieszkania i adresy, jeżeli są miejscami wykonywania działalności wykonawców, którzy złożyli oferty, a także punktację przyznaną ofertom w każdym kryterium oceny ofert i łączną punktację,
2) wykonawcach, którzy zostali wykluczeni,
3) wykonawcach, których oferty zostały odrzucone, powodach odrzucenia oferty, a w przypadkach, o których mowa w art. 89 ust. 4 i 5, braku równoważności lub braku spełniania wymagań dotyczących wydajności lub funkcjonalności,
4) unieważnieniu postępowania 
podając uzasadnienie faktyczne i prawne. (Art. 92 ust. 1 pkt 1–3 i 7)
W przypadkach, o których mowa w art. 24 ust. 8, informacja, o której mowa w art. 92 ust. 1 pkt 2, zawiera wyjaśnienie powodów, dla których dowody przedstawione przez wykonawcę, zamawiający uznał za niewystarczające. (Art. 92 ust. 1a)
Zamawiający udostępnia informacje, o których mowa w art. 92 ust. 1 pkt 1 i 7, na stronie internetowej (Art. 92 ust. 2)
Niezwłocznie po wyborze najkorzystniejszej oferty zamawiający informuje równocześnie wykonawców, którzy złożyli oferty, o: 
1) wyborze najkorzystniejszej oferty, podając nazwę albo imię i nazwisko, siedzibę albo miejsce zamieszkania, jeżeli jest miejscem wykonywania działalności wykonawcy, którego ofertę wybrano, oraz nazwy albo imiona i nazwiska, siedziby albo miejsca zamieszkania, jeżeli są miejscami wykonywania działalności wykonawców, którzy złożyli oferty, a także punktację przyznaną ofertom w każdym kryterium oceny ofert i łączną punktację, 
2) wykonawcach, których oferty zostały odrzucone 
– podając uzasadnienie faktyczne i prawne. (Art. 253 ust. 1)
Zamawiający udostępnia niezwłocznie informacje, o których mowa w art. 253 ust. 1, 
na stronie internetowej prowadzonego postępowania (Art. 260 ust. 2)
Zwrot wadium Zamawiający zwraca wadium wszystkim wykonawcom niezwłocznie po wyborze oferty najkorzystniejszej lub unieważnieniu postępowania, z wyjątkiem wykonawcy, którego oferta została wybrana jako najkorzystniejsza, z zastrzeżeniem art. 46 ust. 4a.
(Art. 46 ust. 1)
Wykonawcy, którego oferta została wybrana jako najkorzystniejsza, zamawiający zwraca wadium niezwłocznie po zawarciu umowy w sprawie zamówienia publicznego oraz wniesieniu zabezpieczenia należytego wykonania umowy, jeżeli jego wniesienia żądano. (Art. 46 ust. 1a)
Zamawiający zwraca niezwłocznie wadium na wniosek wykonawcy, który wycofał ofertę przed upływem terminu składania ofert (Art. 46 ust. 2)
Zamawiający zwraca wadium niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 
7 dni od dnia wystąpienia jednej z okoliczności: 
1) upływu terminu związania ofertą; 
2) zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego; 
3) unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia, z wyjątkiem sytuacji gdy nie zostało rozstrzygnięte odwołanie od czynności unieważnienia albo nie upłynął termin do jego wniesienia. (Art. 98 ust. 1)
Zamawiający, niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 7 dni od dnia złożenia wniosku, zwraca wadium wykonawcy: 
1) który wycofał ofertę przed upływem terminu składania ofert; 
2) którego oferta została odrzucona; 
3) po wyborze najkorzystniejszej oferty, z wyjątkiem wykonawcy, którego oferta została wybrana jako najkorzystniejsza; 
4) po unieważnieniu postępowania, w przypadku gdy nie zostało rozstrzygnięte odwołanie od czynności unieważnienia albo nie upłynął termin do jego wniesienia. (Art. 98 ust. 2)
Złożenie wniosku o zwrot wadium, o którym mowa w ust. 2, powoduje rozwiązanie stosunku prawnego z wykonawcą wraz z utratą przez niego prawa do korzystania ze środków ochrony prawnej, o których mowa w dziale IX. (Art. 98 ust. 3)
Zamawiający zwraca wadium wniesione w pieniądzu wraz z odsetkami wynikającymi z umowy rachunku bankowego, na którym było ono przechowywane, pomniejszone o koszty prowadzenia rachunku bankowego oraz prowizji bankowej za przelew pieniędzy na rachunek bankowy wskazany przez wykonawcę. (Art. 98 ust. 4)
Zamawiający zwraca wadium wniesione w innej formie niż w pieniądzu poprzez złożenie gwarantowi lub poręczycielowi oświadczenia o zwolnieniu wadium (Art. 98 ust. 4)
Zatrzymanie wadium Zamawiający zatrzymuje wadium wraz z odsetkami, jeżeli wykonawca w odpowiedzi na wezwanie, o którym mowa w art. 26 ust. 3 i 3a, z przyczyn leżących po jego stronie, nie złożył oświadczeń lub dokumentów potwierdzających okoliczności, o których mowa w art. 25 ust. 1, oświadczenia, o którym mowa w art. 25a ust. 1, pełnomocnictw lub nie wyraził zgody na poprawienie omyłki, o której mowa 
w art. 87 ust. 2 pkt 3, co spowodowało brak możliwości wybrania oferty złożonej przez wykonawcę jako najkorzystniejszej. (Art. 46 ust. 4a)
Zamawiający zatrzymuje wadium wraz z odsetkami, jeżeli wykonawca, którego oferta została wybrana:
1) odmówił podpisania umowy w sprawie zamówienia publicznego na warunkach określonych w ofercie;
2) nie wniósł wymaganego zabezpieczenia należytego wykonania umowy;
3) zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego stało się niemożliwe z przyczyn leżących po stronie wykonawcy (Art. 46 ust. 45)
Zamawiający zatrzymuje wadium wraz z odsetkami, a w przypadku wadium wniesionego w formie gwarancji lub poręczenia, o których mowa w art. 97 
ust. 7 pkt 2–45, występuje odpowiednio do gwaranta lub poręczyciela z żądaniem zapłaty wadium, jeżeli: 
1) wykonawca w odpowiedzi na wezwanie, o którym mowa w art. 107 ust. 26 lub 
art. 128 ust. 17, z przyczyn leżących po jego stronie, nie złożył podmiotowych środków dowodowych lub przedmiotowych środków dowodowych potwierdzających okoliczności, o których mowa w art. 578 lub art. 106 ust. 19, oświadczenia, o którym mowa w art. 125 ust. 110, innych dokumentów lub oświadczeń lub nie wyraził zgody na poprawienie omyłki, o której mowa w art. 223 ust. 2 pkt 311, co spowodowało brak możliwości wybrania oferty złożonej przez wykonawcę jako najkorzystniejszej; 
2) wykonawca, którego oferta została wybrana: 
a) odmówił podpisania umowy w sprawie zamówienia publicznego na warunkach określonych w ofercie, 
b) nie wniósł wymaganego zabezpieczenia należytego wykonania umowy; 
3) zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego stało się niemożliwe z przyczyn leżących po stronie wykonawcy, którego oferta została wybrana
(Art. 97 ust. 6)
Zakończenie postępowania Przepisy ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych 
(Dz. U. z 2019 r., poz. 1843) nie precyzują momentu zakończenia postępowania. Z art. 2 pkt 7a Pzp wynika, że postępowanie o udzielenie zamówienia obejmuje czynności dokonywane w celu dokonania wyboru oferty wykonawcy, z którym zostanie zawarta umowa w sprawie zamówienia publicznego, lub – w przypadku trybu zamówienia z wolnej ręki – wynegocjowania postanowień takiej umowy. Przepis art. 2 pkt 7a Pzp nie określa wprost momentu zakończenia postępowania. Postępowanie obejmuje okres od wszczęcia postępowania do udzielenia zamówienia (zob. uchwała SN z dnia 17 grudnia 2010 r., III CZP 103/10). W przypadkach określonych w art. 93 ust. 1, 1a, 1d, art. 131l ust. 1 pkt 2 postępowanie kończy się z chwilą unieważnienia postępowania 
Postępowanie o udzielenie zamówienia kończy się zawarciem umowy w sprawie zamówienia publicznego albo unieważnieniem postępowania (Art. 254)
Unieważnienie postępowania Zamawiający unieważnia postępowanie o udzielenie zamówienia, jeżeli:
1) nie złożono żadnej oferty niepodlegającej odrzuceniu, z zastrzeżeniem pkt 2 i 3;
2) cena najkorzystniejszej oferty lub oferta z najniższą ceną przewyższa kwotę, którą zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia, chyba że zamawiający może zwiększyć tę kwotę do ceny najkorzystniejszej oferty;
3) w przypadkach, o których mowa w art. 91 ust. 5, zostały złożone oferty dodatkowe o takiej samej cenie;
4) wystąpiła istotna zmiana okoliczności powodująca, że prowadzenie postępowania lub wykonanie zamówienia nie leży w interesie publicznym, czego nie można było wcześniej przewidzieć;
5) postępowanie obarczone jest niemożliwą do usunięcia wadą uniemożliwiającą zawarcie niepodlegającej unieważnieniu umowy w sprawie zamówienia publicznego (Art. 93 ust. 1 pkt 1, 4–7)
Zamawiający unieważnia postępowanie o udzielenie zamówienia, jeżeli: 
1) nie złożono żadnej oferty; 
2) wszystkie złożone oferty podlegały odrzuceniu; 
3) cena lub koszt najkorzystniejszej oferty lub oferta z najniższą ceną przewyższa kwotę, którą zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia, chyba że zamawiający może zwiększyć tę kwotę do ceny lub kosztu najkorzystniejszej oferty; 
4) w przypadkach, o których mowa w art. 248 ust. 312, art. 24913 i art. 250 ust. 214, zostały złożone oferty dodatkowe o takiej samej cenie lub koszcie; 
5) wystąpiła istotna zmiana okoliczności powodująca, że prowadzenie postępowania lub wykonanie zamówienia nie leży w interesie publicznym, czego nie można było wcześniej przewidzieć; 
6) postępowanie obarczone jest niemożliwą do usunięcia wadą uniemożliwiającą zawarcie niepodlegającej unieważnieniu umowy w sprawie zamówienia publicznego; 
7) wykonawca nie wniósł wymaganego zabezpieczenia należytego wykonania umowy lub uchylił się od zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego, z uwzględnieniem art. 26315. (Art. 255 pkt 1–7)
Zamawiający może unieważnić postępowanie o udzielenie zamówienia odpowiednio przed upływem terminu składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu albo przed upływem terminu składania ofert, jeżeli wystąpiły okoliczności powodujące, że dalsze prowadzenie postępowania jest nieuzasadnione (Art. 256)
Ogłoszenie o udzieleniu zamówienia  Jeżeli wartość zamówienia jest równa lub przekracza kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8, zamawiający nie później niż w terminie 
30 dni od dnia zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego albo umowy ramowej, przekazuje ogłoszenie o udzieleniu zamówienia Urzędowi Publikacji Unii Europejskiej. (Art. 95 ust. 2)
Ogłoszenia o udzieleniu zamówienia można grupować kwartalnie i przekazywać do publikacji w terminie 30 dni od ostatniego dnia każdego kwartału. (Art. 95 
ust. 5 zdanie drugie) 
Zamawiający nie później niż w terminie 30 dni od dnia zakończenia postępowania o udzielenie zamówienia przekazuje do publikacji Urzędowi Publikacji Unii Europejskiej ogłoszenie o udzieleniu zamówienia zawierające informację o wynikach tego postępowania. (Art. 265 ust. 1)
Zamawiający może w ogłoszeniu, o którym mowa w art. 265 ust. 116, oznaczyć niektóre informacje jako nieprzeznaczone do publikacji, jeżeli ich ujawnienie w treści opublikowanego ogłoszenia mogłoby utrudnić egzekwowanie prawa lub w inny sposób byłoby sprzeczne z interesem publicznym, mogłoby zaszkodzić uzasadnionym interesom gospodarczym konkretnego wykonawcy lub mogłoby negatywnie wpłynąć na uczciwą konkurencję pomiędzy wykonawcami. 
(Art. 265 ust. 2)



Przypisy:

  1. Jednolity europejski dokument zamówienia.
  2. Inne omyłki polegające na niezgodności oferty z dokumentami zamówienia, niepowodujące istotnych zmian w treści oferty.
  3. Zamawiający, niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 7 dni od dnia złożenia wniosku, zwraca wadium wykonawcy po wyborze najkorzystniejszej oferty, z wyjątkiem wykonawcy, którego oferta została wybrana jako najkorzystniejsza.
  4. W najnowszym orzecznictwie Krajowej Izby Odwoławczej zwraca się uwagę, że upływ terminu związania ofertą nie powoduje niemożliwości wyboru oferty wykonawcy i zawarcia z nim umowy, a przepisy ustawy Pzp nie wiążą negatywnych skutków z brakiem związania ofertą i nie zwalniają zamawiającego z wykonania swoich ustawowych obowiązków. Zgodnie z ugruntowaną linią orzeczniczą Krajowej Izby Odwoławczej i sądów okręgowych upływ terminu związania ofertą nie powoduje utraty przez ofertę waloru stanowczości, polegającego na umożliwieniu zamawiającemu doprowadzenia do zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego poprzez samo przyjęcie oferty. Z tego względu upływ terminu związania ofertą nie decyduje o nieskuteczności oferty. W związku z powyższym nie ma podstaw do przyjęcia, że oferta, co do której upłynął termin związania ofertą, straciła cechy oferty i w związku z tym powinna być uznana za nieważną lub podlegającą odrzuceniu. Na gruncie obowiązujących przepisów ustawy Pzp nie ma jakiegokolwiek przepisu, zgodnie z którym upływ terminu związania ofertą powodowałby nieważność oferty. W wyroku z dnia 17 maja 2019 r., sygn. akt: KIO 805/19, Krajowa Izba Odwoławcza nie zgodziła się ze stanowiskiem, że brak przedłużenia terminu związania ofertą powoduje konieczność odrzucenia oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 7a Pzp oraz art. 89 ust. 1 pkt 8 Pzp w zw. z art. 66 § 2 k.c. W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej na gruncie ustawy Pzp fakt nieprzedłużenia terminu związania ofertą nie powoduje niemożliwości wyboru oferty wykonawcy i zawarcia z nim umowy w sprawie zamówienia publicznego, zatem zamawiający nie ma możliwości odrzucenia takiej oferty, ponieważ przepisy Pzp – stanowiące lex specialis w stosunku do przepisów Kodeksu cywilnego – nie wiążą negatywnych skutków z brakiem związania ofertą i nie zwalniają zamawiającego z właściwego wykonania swoich ustawowych obowiązków. Wyjątkiem jest art. 89 ust. 1 pkt 7a w zw. art. 85 ust. 2 Pzp, kiedy zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy – jedynie w przypadku gdy wykonawca nie zgodził się na przedłużenie terminu związania ofertą, mimo że zamawiający uprzednio zwrócił się do wykonawcy o wyrażenie takiej zgody. Tożsame stanowisko zostało wyrażone w uchwale z dnia 11 sierpnia 2015 r., sygn. akt: KIO/KD 43/15, oraz wyrokach z dnia 7 marca 2017 r., sygn. akt: KIO 324/17, z dnia 11 lipca 2017 r., sygn. akt: KIO 1305/17, z 28 września 2017 r., sygn. akt: KIO 1912/17, z dnia 24 lipca 2018 r., sygn. akt: KIO 1371/17, z dnia 31 października 2017 r., sygn. akt: KIO 2181/17, z dnia 12 lutego 2018 r., sygn. akt: KIO 153/18 oraz wyrokach Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 21 września 2012 r., sygn. akt: III Ga 379/12, Sądu Okręgowego w Lublinie z dnia 17 stycznia 2014 r., sygn. akt: IX Ga 392/13, Sądu Okręgowego w Warszawie z 16 lipca 2014 r., sygn. akt: XXIII Ga 924/14, Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 19 czerwca 2015 r., sygn. akt: XXIII Ga 729/15, Sądu Okręgowego w Rzeszowie z dnia 16 lutego 2011 r., sygn. akt: VI Ga 192/10 i postanowieniu Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 lutego 2010 r., sygn. akt: SK 22/08. W wyroku KIO 805/19 Krajowa Izba Odwoławcza uznała również, że nie ma żadnej podstawy prawnej, aby po upływie terminu związania ofertą zamawiający mógł odstąpić od jej oceny i badania oraz nie ma żadnej przeszkody prawnej do wyboru takiej oferty jako najkorzystniejszej. Ponadto w postanowieniu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 13 lipca 2017 r. w sprawie Saferoad Grawil et Saferod Kabex, sygn. akt: C-35/17, uznano, że wskutek występujących od wielu lat sporów dotyczących upływu terminu związania ofertą polskie orzecznictwo wypracowało dwie równoległe linie, co spowodowało brak pewności prawnej zarówno dla wykonawców, jak i zamawiających. W tej sytuacji TSUE kategorycznie stwierdził, że jeżeli wykluczenie wykonawcy z postępowania ze względu na upływ terminu związania ofertą nie było wyraźnie przewidziane w ustawie ani w ogłoszeniu o zamówieniu lub SIWZ, to zasady równego traktowania i obowiązek przejrzystości należy interpretować w ten sposób, że stoją one na przeszkodzie wykluczeniu wykonawcy z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego wskutek niespełnienia przez tego wykonawcę obowiązku, który nie wynika wyraźnie z dokumentacji przetargowej. Jeżeli po upływie terminu związania ofertą istnieje zgodna wola stron zawarcia umowy, umowa może zostać podpisana.
  5. W przypadku wadium wniesionego w formie gwarancji bankowych, gwarancji ubezpieczeniowych, poręczeń udzielanych przez podmioty, o których mowa w art. 6b ust. 5 pkt 2 ustawy o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości.
  6. Jeżeli wykonawca nie złożył przedmiotowych środków dowodowych lub złożone przedmiotowe środki dowodowe są niekompletne, zamawiający wzywa do ich złożenia lub uzupełnienia w wyznaczonym terminie, o ile przewidział to w ogłoszeniu o zamówieniu lub dokumentach zamówienia.
  7. Jeżeli wykonawca nie złożył jednolitego europejskiego dokumentu zamówienia, podmiotowych środków dowodowych, innych dokumentów lub oświadczeń składanych w postępowaniu lub są one niekompletne, lub zawierają błędy, zamawiający wzywa wykonawcę odpowiednio do ich złożenia, poprawienia lub uzupełnienia w wyznaczonym terminie, chyba że wniosek o dopuszczenie do udziału w postępowaniu albo oferta wykonawcy podlegają odrzuceniu bez względu na ich złożenie, uzupełnienie lub poprawienie, lub zachodzą przesłanki unieważnienia postępowania.
  8. Potwierdzających, że wykonawca nie podlega wykluczeniu i spełnia warunki udziału w postępowaniu, o ile zostały one określone przez zamawiającego.
  9. Zamawiający może żądać innych niż wskazane w art. 104 i art. 105 przedmiotowych środków dowodowych na potwierdzenie, że oferowane dostawy, usługi lub roboty budowlane spełniają określone przez zamawiającego wymagania, cechy lub kryteria, jeżeli są one niezbędne do przeprowadzenia postępowania. Zamawiający wskazuje wymagane przedmiotowe środki dowodowe w ogłoszeniu o zamówieniu lub dokumentach zamówienia.
  10. Jednolity europejski dokument zamówienia.
  11. Inne omyłki polegające na niezgodności oferty z dokumentami zamówienia, niepowodujące istotnych zmian w treści oferty.
  12. Jeżeli nie można wybrać najkorzystniejszej oferty z uwagi na to, że dwie lub więcej ofert przedstawia taki sam bilans ceny lub kosztu i innych kryteriów oceny ofert, zamawiający wybiera spośród tych ofert ofertę, która otrzymała najwyższą ocenę w kryterium o najwyższej wadze (art. 248 ust. 1). Jeżeli oferty otrzymały taką samą ocenę w kryterium o najwyższej wadze, zamawiający wybiera ofertę z najniższą ceną lub najniższym kosztem (art. 248 ust. 2). Jeżeli nie można dokonać wyboru oferty w sposób, o którym mowa w art. 248 ust. 2, zamawiający wzywa wykonawców, którzy złożyli te oferty, do złożenia w terminie określonym przez zamawiającego ofert dodatkowych zawierających nową cenę lub koszt (art. 248 ust. 3).
  13. Jeżeli w postępowaniu o udzielenie zamówienia, w którym jedynym kryterium oceny ofert jest cena lub koszt, nie można dokonać wyboru najkorzystniejszej oferty ze względu na to, że zostały złożone oferty o takiej samej cenie lub koszcie, zamawiający wzywa wykonawców, którzy złożyli te oferty, do złożenia w terminie określonym przez zamawiającego ofert dodatkowych zawierających nową cenę lub koszt.
  14. Jeżeli w postępowaniu o udzielenie zamówienia, w którym jedynym kryterium oceny ofert jest koszt rozumiany jako suma kosztu nabycia i innych kosztów cyklu życia, nie można dokonać wyboru najkorzystniejszej oferty ze względu na to, że zostały złożone oferty o takim samym koszcie, zamawiający wybiera ofertę z niższym kosztem nabycia albo z niższymi innymi kosztami cyklu życia, pod warunkiem dopuszczenia takiego rozwiązania w dokumentach zamówienia (art. 250 ust. 1). Jeżeli nie można dokonać wyboru oferty w sposób, o którym mowa w art. 250 ust. 1, zamawiający wzywa wykonawców, którzy złożyli te oferty do złożenia ofert dodatkowych zawierających nowy koszt nabycia, w terminie określonym przez zamawiającego (art. 250 ust. 2).
  15. Jeżeli wykonawca, którego oferta została wybrana jako najkorzystniejsza, uchyla się od zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego lub nie wnosi wymaganego zabezpieczenia należytego wykonania umowy, zamawiający może dokonać ponownego badania i oceny ofert spośród ofert pozostałych w postępowaniu wykonawców albo unieważnić postępowanie.
  16. Zamawiający nie później niż w terminie 30 dni od dnia zakończenia postępowania o udzielenie zamówienia przekazuje do publikacji Urzędowi Publikacji Unii Europejskiej ogłoszenie o udzieleniu zamówienia zawierające informację o wynikach tego postępowani

Przypisy