Rozbieżności w przepisach zamówieniowych i budowlanych

Zgodnie z tą definicją decydującym aktem prawnym w rozstrzyganiu, czy mamy do czynienia z zamówieniem na robotę budowlaną, czy usługę, było Prawo budowlane (Pb). To, co według Prawa budowlanego było robotą budowlaną, było także robotą budowlaną zgodnie z Pzp.

Zgodnie ustawą – Prawo budowlane obowiązywały następujące definicje:

Roboty budowlane –  budowa, przebudowa, montaż, remont lub rozbiórka obiektu budowlanego.

Budowa – wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, a także odbudowa, rozbudowa, nadbudowa obiektu budowlanego.

Przebudowa – wykonywanie robót budowlanych, w wyniku których następuje zmiana parametrów użytkowych lub technicznych istniejącego obiektu budowlanego, z wyjątkiem charakterystycznych parametrów, takich jak: kubatura, powierzchnia zabudowy, wysokość, długość, szerokość bądź liczba kondygnacji; w przypadku dróg są dopuszczalne zmiany charakterystycznych parametrów w zakresie niewymagającym zmiany granic pasa drogowego.

Remont – wykonywanie w istniejącym obiekcie budowlanym robót budowlanych polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego, a niestanowiących bieżącej konserwacji, przy czym dopuszcza się stosowanie wyrobów budowlanych innych, niż użyto w stanie pierwotnym.

Obiekt budowlany to:

• budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi;
• budowla stanowiąca całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami;
• obiekt małej architektury.

Budynek – obiekt budowlany trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiadający fundamenty i dach.

Budowla – każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, taki jak: lotniska, drogi, mosty, linie kolejowe, oczyszczalnie ścieków, fundamenty pod maszyny i urządzenia jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową (np. fundamenty pod: kioski uliczne, pawilony sprzedaży ulicznej, przekrycia namiotowe i powłoki pneumatyczne, a więc fundamenty pod niektóre tymczasowe obiekty budowlane) itp.

Obiekty małej architektury – niewielkie obiekty: kultu religijnego, posągi, wodotryski, piaskownice, huśtawki, drabinki, śmietniki i tym podobne obiekty.

Urządzenia budowlane – urządzenia techniczne związane z obiektem budowlanym, zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, takie jak przyłącza i urządzenia instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków, a także przejazdy, ogrodzenia, place postojowe i place pod śmietniki.

Zmiany w przepisach – interpretacje UZP

Od dnia 20 lutego 2013 r., zgodnie z art. 2 pkt 8 Pzp, roboty budowlane to wykonanie albo zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 2c Pzp lub obiektu budowlanego, a także realizacja obiektu budowlanego, za pomocą dowolnych środków, zgodnie z wymaganiami określonymi przez zamawiającego. W związku z powyższym wydano rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 3 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu robót budowlanych (Dz. U. z 2012 r., poz. 1372).

Oznacza to – stwierdzono w ww. Informatorze UZP – oderwanie pojęcia zakresu przedmiotowego zamówienia na roboty budowlane od definicji znajdujących się w innych krajowych aktach prawnych, w szczególności w ustawie – Prawo budowlane. A zatem przedmiotowy załącznik nie będzie miał zastosowania do uregulowanych w Prawie budowlanym kwestii związanych np. z wydawaniem decyzji administracyjnych w budowlanym procesie inwestycyjnym. W efekcie nowe definicje robót budowlanych i obiektu budowlanego nie będą miały wpływu na rozumienie tych pojęć w innych aktach normatywnych zawierających ich definicję oraz na interpretację przepisów budowlanych czy też przepisów dotyczących podatków oraz kwalifikowania wydatków.

Podobne stanowisko wyraził UZP w opinii z dnia 31 grudnia 2013 r. pt. „Opis i szacowanie przedmiotu zamówienia na roboty budowlane”: Wprowadzone do porządku prawa krajowego nowelizacją pojęcie robót budowlanych i pojęcie obiektu budowlanego w rozumieniu dyrektyw unijnych z zakresu zamówień publicznych są pojęciami autonomicznymi dla zamówień publicznych – mają zastosowanie wyłącznie na gruncie stosowania przepisów ustawy – Prawo zamówień publicznych, w szczególności w celu dokonania czynności szacowania wartości przedmiotu zamówienia – czytamy w dokumencie. Przepisy w obecnym brzmieniu wskazują bowiem, że jako roboty budowlane w rozumieniu Pzp będą określane także świadczenia, które nie odpowiadają pojęciu robót budowlanych na gruncie ustawy – Prawo budowlane, np. usługi wynajmu sprzętu budowlanego i do wyburzeń z obsługą operatorską. Wobec powyższego, szacując wartość zamówienia na potrzeby inwestycji budowlanej, którejrealizacja obejmie obok innych robót budowlanych także ww. świadczenia, należy zsumować je z szacowaną wartością pozostałych robót budowlanych wykonywanych w ramach realizacji tej inwestycji budowlanej, stosownie do wykazu stanowiącego załącznik do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 3 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu robót budowlanych (Dz. U., poz. 1372). Definicje te pozostają również bez wpływu na dokonywanie opisu przedmiotu zamówienia, w skład którego wchodzą świadczenia, które w rozumieniu ustawy – Prawo budowlane nie są robotami budowlanymi.

Z oczywistych względów do świadczeń traktowanych celem szacowania przedmiotu jako roboty budowlane, niebędących jednak robotami w rozumieniu Prawa budowlanego, nie znajdują zastosowania zasady dokonywania opisu przedmiotu zamówienia na roboty budowlane określone w art. 31 Pzp, czy szacowania wartości zamówienia w oparciu o art. 33 Pzp. Wobec takich świadczeń opis i szacowanie następuje na zasadach ogólnych, określonych odpowiednio w art. 29 i 30 oraz art. 32 Pzp.

Dokonanie opisu przedmiotu zamówienia na roboty budowlane – w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane – następuje według dotychczasowych zasad, za pomocą dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót budowlanych albo programu funkcjonalno-użytkowego, stosownie do zasad określonych art. 31 Pzp, zaś szacowanie wartości takich robót następuje stosownie do zasad określonych art. 33 Pzp.

Obecnie obowiązująca definicja roboty budowlanej „zrywa” z Prawem budowlanym, a więc z zasadą, która obowiązywała od początku funkcjonowania systemu zamówień publicznych i która określała: jeżeli dane zamówienie było robotą budowlaną zgodnie z Prawem budowlanym, było także robotą budowlaną zgodnie z Pzp.

Dotyczy to także – moim zdaniem – remontów wszystkich elementów obiektu budowlanego, a nawet ich bieżącej konserwacji, która w rozumieniu poprzedniej definicji nie była robotą budowlaną. Aktualnie wszystkie zamówienia ingerujące w obiekt budowlany są robotami budowlanymi. Przykładowo, zamówienia polegające na malowaniu ścian, remontowaniu i renowacji parkietów, wykonywaniu, remontowaniu, wymianie wszelkich instalacji i urządzeń znajdujących się na lub w obiektach budowlanych, montowaniu instalacji fotowoltaniczej czy kolektorów słonecznych do podgrzewania wody w istniejących budynkach, wymianie dźwigów (wind), naprawie dróg (w tym bieżące ich utrzymanie) itd. Oczywiście jeżeli wartość tych jednostkowych zamówień, a więc zawieranych umów, nie będzie równa lub wyższa niż 30 000 euro, umowy będą zawierane bez stosowania Pzp.

Z doświadczeń zamawiających

W praktyce wystąpią więc następujące sytuacje:

1. w zakres zamówienia wchodzą roboty budowlane tylko w rozumieniu Pzp – odnośnie do ich opisywania oraz szacowania (obliczania ich wartości) należy stosować odpowiednio przepisy zamieszczone w art. 29 i 30 Pzp oraz art. 32 Pzp, a więc przepisy ogólne dotyczące wszystkich rodzajów zamówień (roboty budowlane, dostawy i usługi);
2. w zakres zamówienia wchodzą roboty budowlane w rozumieniu Pzp i roboty w rozumieniu Pb – roboty w rozumieniu Pzp należy sumować z robotami w rozumieniu Pb, a do ich opisywania należy stosować art. 29, 30 i 31 Pzp (dotyczy tylko robót budowlanych), a do obliczania ich wartości – art. 32 i 33 Pzp, więc tak, jak było do dnia 19 lutego 2013 r.;
3. w zakres zamówienia wchodzą roboty budowlane tylko w rozumieniu Pb – do ich opisywania mają zastosowanie przepisy art. 29, 30 i 31 Pzp, a do obliczania ich wartości – art. 32 i 33 Pzp, więc tak jak było do dnia 19 lutego 2013 r.

Celem definicji roboty budowlanej jest kwalifikacja danego zamówienia do jednego z trzech rodzajów zamówień.

W praktyce bardzo rzadko, a może wcale nie wystąpi sytuacja pierwsza, a więc w zakres zamówienia będą wchodziły tylko roboty w rozumieniu Pzp. Jeżeli nawet by się tak zdarzyło, to wartość takiego zamówienia nie przekroczy 30 000 euro, a więc ustawa nie będzie stosowana.

Celem definicji roboty budowlanej jest kwalifikacja danego zamówienia do jednego z trzech rodzajów zamówień, w tym przypadku do robót budowlanych. Powinno z niej wynikać, że jeżeli zamawiający chce udzielić zamówienia, którego przedmiot jest wymieniony w wykazie robót budowlanych, to takie zamówienie należy traktować jako robotę budowlaną i stosować przepisy Pzp właściwe dla robót budowlanych. Niestety, jak wynika z przytoczonej opinii UZP, tak nie jest, ponieważ w obecnym stanie prawnym mogą teoretycznie wystąpić zamówienia, które są robotami budowlanymi tylko w rozumieniu Pzp i w związku z tym nie są one opisywane ani szacowane jak roboty budowlane. Powstało więc niepotrzebne zamieszanie, które nie służy systemowi zamówień publicznych. Należałoby – moim zdaniem – powrócić do pierwotnej definicji roboty budowlanej, czyli do Prawa budowlanego.

Definicja obiektu budowlanego

Zgodnie z art. 2 pkt 5d Pzp (także obowiązujący od dnia 20 lutego 2013 r.) przez obiekt budowlany należy rozumieć: wynik całości robót budowlanych w zakresie budownictwa lub inżynierii lądowej i wodnej, który może samoistnie spełniać funkcję gospodarczą lub techniczną.

Według art. 139 ust. 1 Pzp do umów w sprawach zamówień publicznych stosuje się przepisy ustawy – Kodeks cywilny, jeżeli przepisy Pzp nie stanowią inaczej. Prawo zamówień publicznych nie podaje żadnych definicji różnych rodzajów umów, a więc definicje z k.c. mają bezpośrednie zastosowanie w zamówieniach publicznych.

Zgodnie z art. 647 k.c.: Przez umowę o roboty budowlane wykonawca zobowiązuje się do oddania przewidzianego w umowie obiektu, wykonanego zgodnie z projektem i zasadami wiedzy technicznej, a inwestor zobowiązuje się do dokonania wymaganych przez właściwe przepisy czynności związanych z przygotowaniem robót, w szczególności do przekazania terenu budowy i dostarczenia projektu, oraz do odebrania obiektu i zapłaty umówionego wynagrodzenia.

Porównanie powyższych definicji prowadzi do wniosku, że: oddanie przewidzianego w umowie obiektu, wykonanego zgodnie z projektem i zasadami wiedzy technicznej jest równoważne definicji obiektu budowlanego (art. 2 pkt 5d Pzp). Obie definicje odnoszą się do celu, jaki należy osiągnąć, zawierając umowę o roboty budowlane, tj. określają, co jest przedmiotem umowy o roboty budowlane.

Z tego powodu system zamówień publicznych mógł funkcjonować od 1995 r. bez definicji obiektu budowlanego. Tymczasem wprowadzenie do Pzp tego pojęcia nie ma wpływu ani na stan prawny, ani na praktyczne stosowanie przepisów Pzp, budzi natomiast pewne wątpliwości z uwagi na fakt, że pojęcie o takiej samej nazwie występuje w Prawie budowlanym.

Zgodnie z art. 3  pkt 1 obiekt budowlany to budynek, budowla bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych. Budynek to obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach. Obiekty małej architektury to niewielkie obiekty, a w szczególności:

• kultu religijnego, takie jak: kapliczki, krzyże przydrożne, figury;
• posągi, wodotryski i inne obiekty architektury ogrodowej;
• użytkowe służące rekreacji codziennej i utrzymaniu porządku, takie jak: piaskownice, huśtawki, drabinki, śmietniki, place zabaw czy ostatnio modne place rekreacji ruchowej.

Budowla to każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, np. obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady itp.

Jak wynika z powyższego, pojęcie obiektu budowlanego występujące w Prawie budowlanym odnosi się do wyglądu obiektu, a więc nie może być utożsamiane z definicją o takim samym tytule występującą w Pzp. Aby nie było wątpliwości, należałoby usunąć definicję obiektu budowlanego z Pzp.

We wspomnianej już wyżej opinii UZP – „Opis i szacowanie przedmiotu zamówienia na roboty budowlane” – stwierdza się: Wprowadzone do porządku prawa krajowego nowelizacją pojęcie robót budowlanych i pojęcie obiektu budowlanego w rozumieniu dyrektyw unijnych z zakresu zamówień publicznych, są pojęciami autonomicznymi dlazamówień publicznych – mają zastosowanie wyłącznie na gruncie stosowania przepisów ustawy – Prawo zamówień publicznych, w szczególności celem dokonania czynności szacowania wartości przedmiotu zamówienia.

W orzecznictwie ETS (obecnie TSUE) – czytamy dalej w przytoczonej opinii UZP – istnienie obiektu budowlanego powinno być oceniane w związku z funkcją gospodarczą lub techniczną rezultatu wykonanych robót budowlanych. Obiektem może być zatem, przykładowo, określony budynek spełniający funkcję teatru, pływalni lub inna budowla typu most czy tunel. Jednocześnie za obiekt budowlany w rozumieniu nowej definicji uznany zostanie także zespół czy kompleks obiektów w rozumieniu Prawa budowlanego mający pełnić określoną funkcję gospodarczą lub techniczną, np. zespół rekreacyjno-wypoczynkowy, w ramach którego funkcjonować będą odrębne budynki pływalni, siłowni, sali gimnastycznej, spa, korty tenisowe, parkingi itp.

(…) szacując wartość robót budowlanych, niezbędnych do realizacji obiektu budowlanego w rozumieniu ustawy Pzp, nawet jeżeli roboty te odnoszą się do różnych obiektów budowlanych w rozumieniu Prawa budowlanego, ale składają się na jedno zamierzenie budowlane wyznaczone wspólną funkcją gospodarczą i techniczną, jaką ta inwestycja budowlana ma pełnić, zamawiający powinien dokonać łącznego szacowania, sumując wartość robót składających się na ww. zamierzenie.

Pojęcie zamierzenia budowlanego, o którym mowa w tej opinii, występuje w art. 33 ust. 1 Pb i oznacza pozwolenie na budowę, które dotyczy całego zamierzenia budowlanego. W przypadku zamierzenia budowlanego obejmującego więcej niż jeden obiekt – głosi art. 33 ust. 1 Pb – pozwolenie na budowę może, na wniosek inwestora, dotyczyć wybranych obiektów lub zespołu obiektów mogących samodzielnie funkcjonować zgodnie z przeznaczeniem. Jeżeli pozwolenie na budowę dotyczy wybranych obiektów lub zespołu obiektów, inwestor jest obowiązany przedstawić projekt zagospodarowania działki lub terenu, o którym mowa w art. 34 ust. 3 pkt 1, dla całego zamierzenia budowlanego.

Zgodnie z art. pkt 1 obiekt budowlany to budynek, budowla bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych.

Występujące w art. 33 ust. 1 Pb sformułowania: wybrane obiekty lub zespół obiektów mogące samodzielnie funkcjonować zgodnie z przeznaczeniem są tożsame ze sformułowaniem: może samoistnie spełniać funkcję gospodarczą lub techniczną występującym w definicji obiektu budowlanego – art. 2 pkt 2d Pzp.

Brakuje jednak najważniejszej części projektu budowlanego, czyli projektu projektu architektoniczno-budowlanego. Z kolei:

• brak projektu budowlanego uniemożliwia sporządzenie projektu wykonawczego,
• brak projektu wykonawczego uniemożliwia sporządzenie przedmiaru,
• brak przedmiaru uniemożliwia sporządzenie kosztorysu inwestorskiego,
• brak kosztorysu inwestorskiego uniemożliwia określenie wartości zamówienia na roboty budowlane.

Ustalanie wartości zamówienia

Artykuł 33 ust. 1 Pzp określa: Wartość zamówienia na roboty budowlane ustala się na podstawie kosztorysu inwestorskiego sporządzanego na etapie opracowania dokumentacji projektowej. Zarówno z tego przepisu, jak i z rozporządzenia o kosztorysie inwestorskim, wynika następująca zasada: ile dokumentacji projektowych, tyle robót budowlanych, a ich wartością jest wartość wynikająca z kosztorysu inwestorskiego. Z ustawy – Prawo zamówień publicznych nie wynika natomiast obowiązek sumowania robót budowlanych opisanych różnymi dokumentacjami projektowymi. Potwierdza to wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 28 listopada 2011 r., sygn. akt: V SA/Wa 2555/10, w którym m.in. stwierdzono: (…) obiektami budowlanymi w rozumieniu ww. przepisu (chodzi o definicję obiektu budowlanego z dyrektywy UE – Z. Leszczyński) były inwestycje objęte pięcioma zamówieniami publicznymi. Było w sumie pięć obiektów, a każdy z nich może spełniać samodzielne funkcje techniczne i gospodarcze. Możliwe jest bowiem korzystanie z każdego z nich w sposób niezależny od pozostałych. Co istotne, ich realizacja wiązała się z inną lokalizacją, a także z koniecznością przygotowania odrębnej dokumentacji technicznej, w tym pozwoleń na budowę. To, że każdy z tych obiektów zamówiony został przez ten sam podmiot (skarżącego) i na terenie tego samego miasta (...) nie może przesądzać o tym, iż obiekty te powinny zostać objęte tym samym zamówieniem. Zdaniem sądu także nazwa projektu (…) nie może być decydująca. Rozstrzygające znaczenie ma bowiem to, co jest w istocie jego przedmiotem. Tym przedmiotem jest pięć niezależnych i położonych w innym miejscu obiektów, z których każdy mógł zostać objęty odrębnym zamówieniem. Wobec powyższego skargę uznać należy za trafną, zaś argumenty przedstawione w jej uzasadnieniu za zasadne.

Wyrok wskazuje, że taka sytuacja nie stanowi naruszenia art. 32 ust. 4 Pzp, czyli nie podzielono zamówienia na części. Zostało to potwierdzone wyrokiem NSA z dnia 23 stycznia 2013 r., sygn. akt: II GSK 1956/11.

Potwierdza to także fakt, że definicje te znajdują się w art. 2 Pzp (dział nr I), a więc w tzw. słowniczku, którego celem jest zdefiniowanie różnych pojęć występujących w Pzp. Zasady szacowania (ustalania) wartości zamówień publicznych zostały opisane w art. 32–35 Pzp, a więc w rozdziale 2 działu nr II. Przepisy te są poprzedzone art. 29–31, które podają zasady opisywania przedmiotu zamówienia. Układ ten potwierdza zasadę wynikającą z Pzp, która brzmi: aby ustalić wartość zamówienia, należy posiadać jego opis. Zostało to potwierdzone w opinii UZP pt. „Szacowanie wartości i udzielanie zamówień, w tym zamówień objętych projektem współfinansowanym ze środków UE”.

Biorąc pod uwagę zasadę racjonalnego postępowania, a nie przepisy Pzp, należy stwierdzić, że od tej zasady może wystąpić wyjątek w następującej sytuacji:

• zamawiający w planie finansowym zabezpieczył na remont budynku kwotę 100 000 zł (na więcej nie było go stać, chociaż budynek wymagał remontu w większym zakresie);
• zlecił opracowanie dokumentacji projektowej obejmującej zakres robót oscylujący (a raczej nieznacznie przekraczający) wokół tej kwoty;
• dokumentację projektową wykonano, jednak środki finansowe zostały przesunięte (zabrane) na inne potrzeby, a więc nie doszło do zrealizowania robót.

W następnym roku zamawiający w planie finansowym zabezpieczył na remont tego samego budynku kwotę 200 000 zł. Zlecił dokumentację projektową na dalszy zakres robót, a więc ponownie na kwotę ok. 100 000 zł. Dokumentacja została wykonana. Zamawiający posiada więc dwie dokumentacje projektowe dotyczące tego samego budynku oraz środki w budżecie na realizację robót w nich opisanych. W takiej sytuacji logika i racjonalne postępowanie nakazują przeprowadzenie jednego zamówienia, którego wartość szacunkowa będzie równa sumie kwot z dwóch kosztorysów inwestorskich opracowanym na podstawie dwóch dokumentacji projektowych.

W praktyce częściej występuje sytuacja, w której zamawiający bez stosowania Pzp (art. 4 pkt 8 Pzp) zlecił wykonanie robót na pierwszy zakres, roboty wykonano lub są wykonywane, a w międzyczasie „pozyskał” (wygospodarował) w tym samym roku budżetowym następne 100 000 zł na wykonanie dalszej części remontu tego samego budynku. Bardzo często w takiej sytuacji zamawiający zastanawiają się, czy na tę drugą robotę należy stosować Pzp, ponieważ suma wartości tych dwóch robót przekracza próg 30 000 euro? Odpowiedź brzmi „nie”.

Gdyby miała brzmieć „tak”, te dwie roboty (umowy) musiałyby być traktowane jako jedno zamówienie, ale udzielane i wykonywane w częściach. W takiej sytuacji zastosowanie miałby art. 32 ust. 4 Pzp (wartością zamówienia jest suma części). Za odpowiedzią „nie” przemawia chociażby wzór protokołu postępowania, z którego wynika, że jeżeli zamawiający udziela zamówienia w częściach, to przed wszczęciem postępowania odnośnie do pierwszej części musi wiedzieć, jaka jest wartość całego zamówienia, a więc pierwszej i drugiej jego części. Jak wyżej stwierdzono, aby móc ustalić wartość zamówienia, należy posiadać jego opis, a więc dokumentację projektową wraz z przedmiarem, oczywiście dokumentację projektową na całe zamówienie (obie jego części). Potwierdzeniem odpowiedzi „nie” jest także treść opinii UZP pt. „Szacowanie wartości i udzielanie zamówień, w tym zamówień objętych projektem współfinansowanym ze środków Unii Europejskiej”. UZP stwierdził: Jeżeli potrzeba udzielenia określonego zamówienia ujawni się dopiero po udzieleniu innego zamówienia, podobnego przedmiotowo i funkcjonalnie, to w tym przypadku nie mamy do czynienia z nieuprawnionym dzieleniem zamówienia z uwagi na fakt, iż brak jest tożsamości czasowej takich zamówień.

Warto zapamiętać

1. Obowiązujących od dnia 20 lutego 2013 r. definicji roboty budowlanej oraz obiektu budowlanego nie można w żaden sposób odnosić do obliczania wartości roboty budowlanej. Definicje te znajdują się w art. 2 Pzp, a więc w tzw. słowniczku, którego celem jest zdefiniowanie różnych pojęć występujących w Pzp, a nie określanie zasad ustalania wartości zamówień publicznych.
2. Szacowanie wartości zamówień publicznych, w tym także robót budowlanych, odbywa się zgodnie z zasadami sprzed nowelizacji, ponieważ przepisy Pzp dotyczące obliczania wartości zamówień nie uległy zmianie w związku z wprowadzeniem do Pzp nowej definicji roboty budowlanej oraz definicji obiektu budowlanego.
3. Odnośnie do obliczania wartości robót budowlanych obowiązuje art. 33 Pzp. Zgodnie z tym przepisem wartość robót budowlanych jest określana na podstawie kosztorysu inwestorskiego sporządzanego na etapie opracowania dokumentacji projektowej lub części kosztowej programu funkcjonalno-użytkowego.
4. Aby sporządzić kosztorys inwestorski, zamawiający musi posiadać opis przedmiotu zamówienia, tj. dokumentację projektową i specyfikację techniczną wykonania i odbioru robót budowlanych.
5. Brak projektu budowlanego uniemożliwia sporządzenie projektu wykonawczego; brak projektu wykonawczego uniemożliwia sporządzenie przedmiaru; brak przedmiaru uniemożliwia sporządzenie kosztorysu inwestorskiego; brak kosztorysu inwestorskiego uniemożliwia określenie wartości zamówienia na roboty budowlane.
6. Jeżeli wybrany obiekt, wchodzący w skład zamierzenia budowlanego, może samodzielnie funkcjonować zgodnie z przeznaczeniem, to inwestor może występować o osobne pozwolenie na budowę tylko na ten obiekt. W związku z tym musi posiadać pełną dokumentację projektową w odniesieniu do tego obiektu. Wartością takiego zamówienia jest wartość tylko tego obiektu.
7. Generalna zasada wynikająca z Pzp oraz rozporządzenia o kosztorysie inwestorskim – ile dokumentacji projektowych, tyle robót budowlanych, a ich wartością jest wartość wynikająca z kosztorysu inwestorskiego obejmującego zakres robót opisanych w danej, jednostkowej, dokumentacji.
8. Jedyny przepis nakazujący „dodawanie” (sumowanie) zamówień publicznych to art. 34 Pzp. Dotyczy on dostaw i usług, i to tylko tych, które powtarzają się okresowo lub podlegają wznowieniu w określonym czasie. Zamówieniami na usługi są zamówienia dotyczące zlecania dokumentacji projektowych, jak również usług inspektorów nadzoru czy inwestorów zastępczych. Nie są to jednak zamówienia powtarzające się okresowo – nie ma więc obowiązku ich sumowania.
   Nowelizacją Pzp z dnia 22 czerwca 2016 r. w art. 34 do-dano pkt 3 o brzmieniu: Jeżeli zamówienie obejmuje usługi projektowania, wartością zamówienia jest wynagrodzenie, opłaty, należne prowizje i inne podobne świadczenia.
   Usługami projektowania są także usługi na dokumentacje projektowe. Przepis ten określa, że wartością danej dokumentacji projektowej jest wartość wszystkich czynności, które projektant ma wykonać w ramach zawartej umowy o jej wykonanie. Przepis ten potwierdza, że wartością szacunkową zamówienia na opracowanie konkretnej dokumentacji jest wartość tylko tej dokumentacji, a nie wartość wszystkich dokumentacji projektowych zlecanych przez zamawiającego w danym czasie, np. roku.
9. Nowelizacja Pzp z dnia 22 czerwca 2016 r. nie wprowadza zmian dotyczących zasad szacowania wartości zamówień publicznych, w tym robót budowlanych.
10. Niestety, występują opinie, zdaniem autora niezgodne z Pzp, nakazujące sumowanie zamówień innych niż dostawy i usługi powtarzające się okresowo oraz dodane nowelizacją z dnia 22 czerwca 2016 r. dostawy i usługi podlegające wznowieniu w określonym czasie (art. 34 Pzp). Prowadzi to do biurokratyzacji procedur i faworyzowania „firm w teczkach”, które specjalizują się jedynie w organizowaniu ofert oraz są stronami umów, a nie ich faktycznymi wykonawcami.