W poszukiwaniu uzasadnionych potrzeb

Pojęcie to ma swoją genezę w dorobku orzeczniczym, na co wskazuje m.in. KIO w wyroku z dnia 18 kwietnia 2019 r., sygn. akt: KIO 585/19 i jest przywoływane wielokrotnie nie tylko w wyrokach Izby, lecz także sądów, z reguły jako argument „na korzyść wykonawcy”1. Pojęcie uzasadnionych potrzeb zamawiającego, odmienne niż reguła na korzyść wykonawcy, nie stanowi jednak reguły interpretacyjnej. Uzasadnione potrzeby zamawiającego ujawniają się raczej jako swoisty, niewyrażony normatywnie, pozaustawowy, ukształtowany przez praktykę orzeczniczą, weryfikator (miernik) legalności działań i zaniechań zamawiających.

Ogólna refleksja

Kategoria uzasadnionych potrzeb zamawiającego jest silnie zakorzeniona w dorobku orzeczniczym. Zwrot ten można odnaleźć zarówno w orzeczeniach Zespołu Arbitrów z 2005 r. (np. wyrok z dnia 20 czerwca 2005 r., UZP/ZO/0-1372/05; czy wyrok z dnia 3 lutego 2005 r., UZP/ZO/0-153/05), jak i w najnowszym dorobku orzeczniczym (np. wyrok KIO z dnia 24 maja 2021 r., sygn. akt: KIO 959/21, KIO 1205/21). W konsekwencji można ją uznać za trwały element systemu zamówień publicznych, uniezależniony od skonkretyzowanych regulacji prawnych, kształtujących proces przygotowania i przeprowadzania postępowań o udzielenie zamówień publicznych czy realizacji zamówienia.

Pojęcie uzasadnionych potrzeb zamawiającego występuje zarówno w wyrokach KIO, jak i sądów powszechnych, które zostały wydane na skutek zaskarżenia postanowień SWZ, w tym w szczególności:

• treści (elementów) opisu przedmiotu zamówienia (np. wyrok KIO z dnia 20 maja 2021 r., sygn. akt: KIO 989/21),
• ustanowionych przez zamawiającego wymogów dotyczących realizacji umowy (elementów wzoru umowy w sprawie zamówienia publicznego, np. wyrok KIO z dnia 14 lipca 2020 r., sygn. akt: KIO 1066/20, wyrok KIO z dnia 10 czerwca 2020 r., KIO 969/20),
• niedokonania podziału zamówienia na części (np. wyrok KIO z dnia 24 maja 2021 r., sygn. akt: KIO 959/21, KIO 1205/21),
• kryteriów oceny ofert i przyznanych im wag (wyrok KIO z dnia 5 marca 2021 r., KIO 89/21, KIO 90/21, Wyrok KIO z dn...