Zgodnie z ustawą z dnia 4 września 2008 r. o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 171, poz. 1058) Krajowej Izbie Odwoławczej przypisano rozpoznawanie zastrzeżeń do wyniku kontroli Prezesa UZP.
POLECAMY
W większości rozpoznawanych zastrzeżeń, które podejmowane były w formie wiążących Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych opinii wyrażanych w uchwale, Izba zgadzała się z wynikami kontroli, stwierdzając, że nie zachodzą przesłanki udzielenia zamówienia z wolnej ręki, gdyż istnieją na rynku rozwiązania równoważne. Na przykład w uchwale z dnia 16 stycznia 2008 r., sygn. akt: KIO/KU 1/08) napisano m.in.: (…) zamawiający nie wykazał, że zachodzą wszystkie przesłanki do udzielenia zamówienia z wolnej ręki, na podstawie art. 67 ust. 1 pkt 3 Pzp, to jest:
- wyjątkowa sytuacja, niewynikająca z przyczyn leżących po stronie zamawiającego, których nie mógł przewidzieć,
- wymagane natychmiastowe wykonanie zamówienia,
- niemożność zachowania terminów określonych dla innych trybów udzielenia zamówienia.
Przesłanki powyższe muszą wystąpić łącznie i pomiędzy nimi powinien zachodzić związek przyczynowo-skutkowy oraz związek czasowy (uchwała z dnia 28 lipca 2008 r., sygn. akt: KIO/KU 3/08).
W październiku 2008 r. weszła w życie kolejna zmiana ustawy Pzp, na mocy której uchylono art. 88 Pzp wytyczający metody poprawiania omyłek rachunkowych w obliczeniu ceny oferty oraz zmieniono art. 87 Pzp. Wprowadzono obowiązek poprawiania omyłek innych niż oczywiste omyłki pisarskie i rachunkowe, które polegają na niezgodności oferty z SIWZ, niepowodujących istotnych zmian w treści oferty.
Celem tej zmiany było objęcie możliwością poprawienia w ofertach również innych rodzajów uchybień niż te, które można było poprawić na podstawie poprzednio obowiązujących przepisów. Zasadniczą wytyczną w ocenie dopuszczalności stosowania obowiązku poprawiania oferty, w związku z treścią art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp, było rozważenie, czy poprawienie oferty spowoduje istotną zmianę w treści oferty.
Od początku kształtowania się orzecznictwa wystąpiły dwa kierunki dopuszczalności poprawiania ofert. Pierwszy z nich zawiera pytanie, czy niezgodność jest istotna i czy decydowała wysokość kwoty, o którą należałoby zmienić ofertę wskutek jej poprawienia. Drugi to charakter podstawy dokonania tych zmian.
Każdorazowo przy poprawianiu oferty w związku z treścią art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp konieczne było badanie, co stanowi ograniczenie dopuszczalności zmian w złożonej ofercie.
W wyroku z dnia 26 listopada 2008 r., sygn. akt: KIO/UZP 1277/08, Izba wskazała: (…) sam fakt, iż omyłka dotyczy ceny – czyli istotnego elementu oferty – nie powoduje, że ma ona charakter istotny w stosunku do całej oferty. W celu oceny, czy dana omyłka ma charakter istotny, należało zważyć przede wszystkim, jakie konsekwencje będzie miało poprawienie danej oferty, tzn. ile wyniesie wartość zmiany, jak również ile pozycji będzie musiało ulec poprawie.
W wyroku z dnia 2 grudnia 2008 r., sygn. akt: KIO/UZP 1312/08, Izba stwierdziła natomiast: (…) treścią oferty w istocie są wyłącznie zryczałtowane ceny jednostkowe, bowiem one będą podstawą rozliczeń podczas realizacji zamówienia; uwzględnienie konsekwencji wynikających z zastosowanych mnożników nie spowoduje zatem istotnych zmian w treści oferty, nawet gdyby ostateczna wycena, po ponownym przeliczeniu z zastosowaniem prawidłowych mnożników, miałaby się znacznie zmienić.
Z uwagi na to, że treść przepisu dotyczącego obowiązku poprawiania ofert nie ma charakteru kazuistycznego, trudno skatalogować przypadki, w których zamawiający mają obowiązek stosowania go. Należy uznać to za pozytywny element przepisu, który w praktyce jest stosowany z dużą dozą ostrożności, zarówno przez zamawiających, jak i w orzecznictwie Izby.
