10 lat – znowelizowano ponad 50 przepisów
Przepisy ustawy – Prawo zamówień publicznych były tak często nowelizowane, że nie sposób już dokładnie zliczyć, ile było tych nowelizacji. Z punktu widzenia praktyki orzeczniczej ostatniej dekady najistotniejsze z wprowadzonych zmian dotyczyły:
POLECAMY
- nowego zdefiniowania ostatecznego rozstrzygnięcia protestu,
- odmiennego ukształtowania instytucji uchylenia zakazu zawarcia umowy przed ostatecznym rozstrzygnięciem protestu, w tym przekazania powyższego do rozpoznania Izbie,
- likwidacji instytucji unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia przez Krajową Izbę Odwoławczą – z urzędu.
Usytuowanie Izby
Jedną z kluczowych dla Krajowej Izby Odwoławczej zmian ustawowych była likwidacja instytucji protestu oraz uregulowanie dotyczące usytuowania Izby przez wskazanie, że nie jest to już Izba przy Prezesie Urzędu Zamówień Publicznych, w konsekwencji czego zmianie uległ organ, do którego należy wnieść odwołanie – z Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych na Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej.
Kolejne nowelizacje dotyczyły wdrożenia do polskiego systemu dyrektywy obronnej, a także zmian przepisów odnoszących się do opisu przedmiotu zamówienia i kryteriów oceny ofert, powoływania się na potencjał innych podmiotów, katalogu wykluczenia wykonawców.
Nowelizacja z dnia 28 czerwca 2016 r.
Ostatnia z nowelizacji przepisów ustawy – Prawo zamówień publicznych, której jednym z celów była implementacja dyrektyw, tj. dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie zamówień publicznych, uchylającej dyrektywę 2004/18/WE (Dz. Urz. UE L 94 z 28.03.2014, str. 65, z późn. zm.), oraz dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/25/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie udzielania zamówień przez podmioty działające w sektorach gospodarki wodnej, energetyki, transportu i usług pocztowych, uchylającej dyrektywę 2004/17/WE (Dz. Urz. UE L 94 z 28.03.2014, str. 243, z późn. zm.), wprowadziła także zmiany niewynikające z dyrektyw, jak np. w zakresie:
- przepisów odnoszących się do wzmocnienia pozacenowych kryteriów oceny ofert,
- klauzul społecznych,
- możliwości orzekania przez Krajową Izbę Odwoławczą w przypadku, gdy zamawiający w części uwzględni zarzuty odwołania,
- przesłanek zaskarżenia w postępowaniach poniżej tzw. progów unijnych.
Ważne!
Nowelizacja wprowadziła także szereg istotnych – systemowych zmian w dotychczasowym brzmieniu ustawy. Zmianie uległo wiele instytucji, których rozumienie i stosowanie było już ugruntowane, takich, do których już się przyzwyczailiśmy.
Przed Krajową Izbą Odwoławczą z każdą nowelizacją przepisów zarówno ustawy, jak i aktów wykonawczych do ustawy – bowiem nie można zapominać, że system zamówień publicznych jest szerszy niż tylko regulacje ustawowe – stawiane były nowe zadania, które znajdują obecnie swoje odzwierciedlenie w orzecznictwie.
Ważne!
Wraz z kolejnymi nowelizacjami wchodziły w życie instytucje prawne, których wyjaśnienie i określenie znaczenia było efektem interpretacji dokonywanej w orzecznictwie Izby.
Zasada proporcjonalności i przejrzystości postępowania
Ostatnia nowelizacja przepisów ustawy – Prawo zamówień publicznych rozszerzyła katalog wyartykułowanych w art. 7 ust. 1 zasad o zasady proporcjonalności i przejrzystości postępowania, co nie oznacza, że nie były one stosowane w systemie zamówień publicznych.
Znaczenie tej nowelizacji jest podwójne, ponieważ dotyczy ona zasad wyartykułowanych, ale również – co warto zaznaczyć – pierwszej od czasów wejścia w życie ustawy – Prawo zamówień publicznych nowelizacji art. 7 ust. 1.
Istotność i prymat regulacji odnoszących się do zasad funkcjonujących w danym systemie prawnym potwierdza dotychczasowe doświadczenie, które stanowi równocześnie gwarancję dla prawidłowego funkcjonowania systemu oraz nieprzerwanie wytycza kurs interpretacji dynamicznie zmieniających się regulacji prawnych.
Ważne!
Znaczenie poszczególnych zasad co do istoty pozostało niezmienne, jednakże inne, wprowadzone ostatnią nowelizacją, regulacje prawne powodują, że uwypuklenie przepisów art. 7 ust. 1 Pzp nabiera szczególnego znaczenia dla systemu zamówień publicznych.
Szczególność tej nowej regulacji jest widoczna w postępowaniu dotyczącym usług społecznych, w którym uczestników nie obowiązują wszystkie określone ustawą przepisy związane z udzieleniem zamówienia publicznego.
Podsumowanie
Bogate orzecznictwo Izby – na podstawie Prawa zamówień publicznych, w odniesieniu do szeregu nowych przepisów wprowadzonych nowelizacją z 2016 r. – w wielu obszarach ukształtowało już wykładnię tych przepisów, niemniej jednak istnieją również takie kwestie, które dopiero się krystalizują. Wypracowywanie stanowiska orzecznictwa, co trzeba zauważyć, polega jednak na ścieraniu się poglądów, co wymaga czasu i bardzo intensywnej pracy członków Izby.
