Współpraca taka nawiązywana jest po przeprowadzeniu konkurencyjnego postępowania, zwykle na podstawie przepisów ustawy – Prawo zamówień publicznych lub przepisów regulujących udzielanie koncesji na roboty budowlane lub usługi (art. 4 ustawy PPP).
W PPP mamy zwykle do czynienia z połączeniem w ramach jednej umowy:
POLECAMY
- Zaprojektowania i wybudowania/zmodernizowania obiektu;
- Sfinansowanie przedsięwzięcia przez partnera prywatnego;
- Późniejszego utrzymania infrastruktury i nieraz świadczenia usług publicznych przez partnera prywatnego na podstawie wykonanej infrastruktury.
PPP jest wykorzystywane przykładowo w takich przedsięwzięciach jak:
- budowa budynku urzędu lub szkoły;
- budowa instalacji termicznego przetwarzania odpadów;
- budowa dróg czy linii tramwajowych;
- budowa parkingów podziemnych i naziemnych;
- budowa i zarządzanie siecią wodno-kanalizacyjną czy oczyszczalnią ścieków.
Ze względu na zastosowanie w PPP finansowania prywatnego (pochodzącego z banków lub funduszy inwestycyjnych) i powiązanie wynagrodzenia partnera prywatnego z rzeczywistą dostępnością usług lub wybudowanego czy zmodernizowanego obiektu, formuła PPP daje podmiotom publicznym możliwość realizacji inwestycji bez zaangażowania środków publicznych na etapie budowy lub modernizacji. Daje również możliwość realizacji większej liczby zamierzeń inwestycyjnych w tym samym czasie i stanowi godną rozważenia metodę realizacji zadań publicznych w stosunku do tradycyjnych zamówień publicznych.
Ryzyko w umowach o ppp
Ze względu na przepisy regulujące kwalifikację umów PPP poza długiem publicznym, zazwyczaj umowy te zakładają przeniesienie na partnera prywatnego ryzyka budowy oraz ryzyka dostępności lub popytu.
Ryzyko budowy
Ryzykiem tym jest w uproszczeniu ponoszenie kosztów i innych konsekwencji (np. czasowych) związanych z realizacją procesu budowlanego. Zazwyczaj w PPP ryzyko to obejmuje również ryzyko projektowania – PPP jest typowo realizowane w formule zakładającej zarówno projektowanie, jak i wybudowanie obiektu przez tego samego partnera prywatnego. Jedynie te ryzyka, którymi partner prywatny nie jest w stanie zarządzić, muszą pozostać po stronie publicznej. Dotyczyć to będzie takich ryzyk, jak przedłużenie procesu uzyskiwania decyzji administracyjnych, w szczególności pozwolenia na budowę, z przyczyn niezależnych od wykonawcy. Podobnie będzie np. w przypadku ryzyk związanych ze stanem zastanym przebudowywanej infrastruktury lub niespodziewanymi znaleziskami na nieruchomości, za której stan odpowiada strona prywatna albo błędami w programie funkcjonalno-użytkowym będącym elementem umowy o PPP.
Ryzyko sfinansowania przedsięwzięcia
Ryzyko budowy obejmować będzie również ryzyka związane ze sfinansowaniem etapu projektowania i wybudowania/zmodernizowania infrastruktury. To partner prywatny bierze na siebie uzyskanie kredytu na sfinansowanie przedsięwzięcia i jednocześnie ponosi ryzyko związane z finansowaniem przedsięwzięcia. Pewnym wyjątkiem od tej zasady jest, typowo stosowane w projektach PPP w Polsce, waloryzowanie wynagrodzenia w zakresie usług finansowych na podstawie adekwatnego WIBOR-u.
Ryzyko dostępności
Kolejnym ryzykiem ponoszonym przez partnera prywatnego w PPP jest ryzyko dostępności obiektu czy infrastruktury – będzie to ponoszenie konsekwencji braku dostępności obiektu, z wyjątkiem przyczyn leżących po stronie zamawiającego. I tak przykładowo, jeśli z przyczyn leżących w ryzyku partnera prywatnego nie będą dostępne sale rozpraw w utrzymywanym przez niego sądzie, ta niedostępność będzie mieścić się w jego ryzyku.
Ważne: Konsekwencją ponoszenia tego ryzyka przez stronę prywatną jest oparcie wynagrodzenia w zakresie utrzymania na faktycznej dostępności obiektu. W praktyce, jeśli dana część obiektu nie będzie dostępna przez określony czas (z wyjątkiem np. uzgodnionych remontów), partner prywatny nie otrzyma części należnego wynagrodzenia.
Umowa o PPP określa zatem precyzyjnie tzw. standardy utrzymania i wymagania w stosunku do dostępności infrastruktury, z wprowadzeniem kar umownych lub korekt wynagrodzenia w razie ich niespełnienia.
Ryzyko popytu
W projektach koncesyjnych często mylnie traktowanych jako jedyna możliwa formuła partnerstwa publiczno-prywatnego, partner prywatny bierze na siebie ryzyko popytu – to jest ryzyko związane z popytem na świadczone przez niego usługi. Oznacza to, że ponosi skutki pojawienia się na rynku konkurencji względem jego usług, zmian cen czy pojawienia się nowej technologii na rynku, konkurencyjnej względem wykorzystywanej w danym projekcie.
Ważne: W ustawie o umowie koncesji na robo...
