Czym jest oferta wariantowa i jak ją wybierać?

Problematyka ofert wariantowych nie jest szeroko poruszana w doktrynie i orzecznictwie. Wynika to z rzadkości stosowania procedury dopuszczającej składanie takich ofert oraz z przeświadczenia zamawiających, że potencjalne korzyści wynikające z uzyskania ofert wariantowych mogą być przewyższone przez problemy, które mogą wystąpić w takim rodzaju postępowania. Zamawiający, który chciałby dopuścić złożenie oferty wariantowej, musi przede wszystkim mieć dobre pojęcie, czym jest oferta wariantowa, żeby nieumyślnie nie dopuścić do złożenia przez wykonawcę kilku ofert, co stanowiłoby złamanie przepisu art. 218 ust. 1 ustawy Pzp.

Definicja ustawowa? 

Aby określić, czym jest oferta wariantowa, należy zapoznać się zwłaszcza z art. 92 ust. 2 ustawy Pzp. Zgodnie z tym przepisem zamawiający może dopuścić albo wymagać w ogłoszeniu o zamówieniu, a jeżeli ogłoszenie o zamówieniu nie było wymagane – w dokumentach zamówienia, złożenia oferty wariantowej. Oferta wariantowa musi być jednak związana z przedmiotem zamówienia. Należy przy tym stwierdzić, że art. 92 ustawy Pzp nie określa wprost, czym jest oferta wariantowa, poza stwierdzeniem, że musi być ona związana z przedmiotem zamówienia. Podobnie definicji nie znajdziemy też w – stanowiącym słowniczek ustawowy – art. 7 ustawy Pzp oraz w art. 134 ust. 2 pkt 6, art. 226 ust. 1 pkt 15, art. 226 ust. 2, art. 232 ust. 3, art. 281 ust. 2 pkt 6, art. 403 ust. 2 i art. 411 ust. 2 pkt 4 ustawy Pzp, a także w art. 192 ust. 2 pkt 3 i art. 210 ust. 2 pkt 4 ustawy Pzp. 

Dyrektywa 2014/24/UE

W dyrektywie 2014/24/UE1 oferta wariantowa jest uregulowana w art. 45. Niestety, również w przypadku dyrektywy ten akt nie zawiera definicji oferty wariantowej, a przepis art. 92 ustawy Pzp w zasadzie dość wiernie transponuje treść art. 45 dyrektywy, czyli również nie zawiera definicji oferty wariantowej. Wydaje się zatem, że wskutek braku jasnej definicji w aktach prawnych, próbując określić, czym jest oferta wariantowa, należy zwrócić się w kierunku doktryny i orzecznictwa. 

Urząd Zamówień Publicznych w komentarzu do ustawy – Prawo zamówień publicznych ofertę wariantową definiuje jako […] każdą odmienność od warunków zamówienia, które dotyczą samego zamówienia, a nie postępowania o udzielenie zamówienia. Chodzi zwłaszcza o odstępstwo od warunków, które wynikają z opisu przedmiotu zamówienia, wymagań związanych z realizacją zamówienia lub projektowanych postanowień umowy2. 

Sięgnijmy do korzeni 

Z kolei Józef Edmud Nowicki podaje, że, posiłkując się pojęciem określon...