Obowiązek rejestrowy dotyczący umów zawieranych przez jednostki sektora finansów publicznych w nowym świetle stawia proces udzielania zamówień podprogowych (do 130 tysięcy złotych).
Autor: Arkadiusz Szyszkowski
Prawnik, autor komentarzy do ustawy Pzp.
Istotną inicjatywą systemową w zakresie zamówień publicznych jest dokument Certyfikacja wykonawców zamówień publicznych – Zielona Księga autorstwa Ministerstwa Rozwoju i Technologii1.
Jednym z większych wyzwań 2022 roku dla zamawiających z sektora finansów publicznych będzie prawidłowe wdrożenie przepisów nakładających nowy obowiązek – prowadzenie rejestru umów, który w porządku prawnym pojawił się wraz z ustawą z dnia 14 października 2021 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2054).
Wprowadzona przepisami nowego Pzp waloryzacja (choć w niektórych sytuacjach, w zależności od przyjętej formuły, dopuszczalny byłby również termin „indeksacja”) budzi nadzieje wykonawców i znaczne obawy zamawiających.
Nowe Prawo zamówień publicznych, obowiązujące od blisko roku, zlikwidowało wiele wątpliwości nurtujących uczestników rynku zamówieniowego pod rządami poprzedniej ustawy. A ponieważ natura nie znosi próżni – wygenerowało kolejne.
Tryb podstawowy, zgodnie ze swoją nazwą, jest podstawowym instrumentem prawnym, za pomocą którego zamawiający udzielają zamówień w postępowaniach o wartościach krajowych. Największym atutem tego trybu jest możliwość skorzystania z negocjacji.
Tryb podstawowy przewiduje negocjacje w dwóch ścieżkach – fakultatywnej i obligatoryjnej. O prawdziwych negocjacjach – czyli procesie składającym się przynajmniej w teorii ze wzajemnych ustępstw stron – można mówić wyłącznie w tym drugim przypadku.
Pierwsze miesiące obowiązywania nowego Prawa zamówień publicznych pokazały, że prakty- czne jego stosowanie odbiega od pierwotnego, powszechnego, by nie powiedzieć, stereotypo- wego odbioru głównych założeń. Poniżej kilka zagadnień, które mogą być zaskakujące lub – co zdecydowanie gorsze – powodować problemy w prawidłowym prowadzeniu postępowań.
Wszystko jest zmienne. (…) Zdarza się, że przepisy nie nadążają za zmianami lub stają się przeszkodą. Bywają również sytuacje, że są generatorem zmian. W przypadku Prawa zamówień publicznych – szczególnie w odniesieniu do będącego przedmiotem niniejszej książki trybu podstawowego – przepisy z pewnością wywołają liczne zmiany, by nie powiedzieć innowacje, w codziennej praktyce zamawiających.
Prawo zamówień publicznych poprzez obowiązek składania ofert w formie i postaci elektronicznej radykalnie odmieniło zarówno dotychczasową formułę otwarcia ofert, jak i wszystkich powiązanych czynności zamawiającego.
O nowej ustawie – Prawo zamówień publicznych napisano już wiele artykułów, choć ustawa jeszcze nie miała szansy zaistnieć w obrocie (a może właśnie dlatego). Przedstawiono wiele półprawd, ćwierćprawd przeinaczeń, nadinterpretacji i zwykłej nieprawdy.
Nowe Pzp nie wprowadziło fundamentalnych zmian w obszarze wykluczenia wykonawców z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Brak w tym zakresie mikroewolucji na kształt zamówień bagatelnych (dla obszaru zamówień poniżej progu stosowania Pzp), czy też trybu podstawowego (dla obszaru zamówień o wartości krajowej). Nie oznacza to jednak w ogóle braku istotnych zmian.