Tarcza 4.0, czyli ustawa z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 (Dz. U. poz. 1086) już obowiązuje. Jednym z jej istotnych elementów są ułatwienia w zakresie zamówień publicznych.
Dział: Temat numeru
Komunikacja elektroniczna w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego wywróciła do góry nogami wiele do tej pory jasnych pojęć. Okazuje się, że podpis może być osobnym plikiem, a pojęcie oryginału nie jest już tak jednoznaczne – jak było do tej pory. Świat elektroniczny jest po prostu inny, a pojawiające się wciąż te same problemy w elektronicznych zamówieniach skłaniają do podsumowania tego, co powinniśmy o nich wiedzieć. Zacznijmy od podstaw.
Instytucja siły wyższej znana jest w doktrynie prawa cywilnego już od czasów prawa rzymskiego. Aby zatem lepiej zrozumieć, czym jest siła wyższa, należy spróbować odnaleźć jej obowiązującą definicję.
Przyjęte rozwiązania w ustawie z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020 r., poz. 374) oraz ustawie z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2020 r., poz. 568) bezpośrednio lub pośrednio oddziałują na zakres i sposób stosowania ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1843)1.
W projekcie ustawy z dnia 21 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw – zaproponowano szereg zmian obowiązującego Prawa zamówień publicznych (de lege lata). Warto więc przeanalizować i ocenić postulaty (de lege ferenda) dotyczące zamówień publicznych.1
Udzielanie i wykonywanie zamówień publicznych jest koniecznym elementem działalności państwa oraz przedsiębiorców. Zgodnie z informacjami z rządowej strony internetowej www.gov.pl – w ten sposób towary, usługi i roboty budowlane zamawia w Polsce prawie 34 tys. podmiotów. Wartość zamówień udzielanych w procedurach przewidzianych w ustawie – Prawo zamówień publicznych to ok. 202 mld zł w 2018 r., co stanowi ok. 9,55% PKB (w 2017 r. 163 mld zł, 8,2% PKB).
W przedmiotowym artykule zaprezentowałem zmiany, jakie zajdą wraz z wejściem w życie ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych w zakresie wyjaśnień treści specyfikacji warunków zamówienia. Zmiany te zostaną omówione na przykładzie przetargu nieograniczonego o wartości powyżej progu unijnego.
W sektorze publicznym szczególne miejsce zajmują zamówienia skierowane do branży kreatywnej. Wielu zamawiających zobowiązanych do stosowania ustawy – Prawo zamówień publicznych jest organizatorami wydarzeń kulturalnych, zamawia projekty architektoniczne, koncepcje marketingowe, reklamy czy rozwiązania związane z nowymi technologiami i softwarem.
W informacji Krajowej Izby Odwoławczej, opublikowanej 6 listopada 2019 r., i podsumowującej rok 2018 zwrócono szczególną uwagę na problemy dotyczące wprowadzenia elektronicznych środków porozumiewania się zamawiającego z wykonawcami oraz użycie portali, na których prowadzone były postępowania od 18 października 2018 r.
Kontrakty publiczne, szczególnie w warunkach dobrej koniunktury gospodarczej, nie są łakomym kąskiem dla przedsiębiorców. Dane dostępne na stronie internetowej uzp.gov.pl wskazują, że w roku 2018 średnia liczba składanych ofert w postępowaniach ogłaszanych w Biuletynie Zamówień Publicznych wy- niosła 2,19. W postępowaniach powyżej progów unijnych – tylko 2,09 ofert. Trudno o faktyczną konkurencyjność zamówień publicznych w warunkach tak niewielkiego zainteresowania sektora prywatnego.