Komunikacja elektroniczna w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego wywróciła do góry nogami wiele do tej pory jasnych pojęć. Okazuje się, że podpis może być osobnym plikiem, a pojęcie oryginału nie jest już tak jednoznaczne – jak było do tej pory. Świat elektroniczny jest po prostu inny, a pojawiające się wciąż te same problemy w elektronicznych zamówieniach skłaniają do podsumowania tego, co powinniśmy o nich wiedzieć. Zacznijmy od podstaw.
Dział: Temat numeru
Instytucja siły wyższej znana jest w doktrynie prawa cywilnego już od czasów prawa rzymskiego. Aby zatem lepiej zrozumieć, czym jest siła wyższa, należy spróbować odnaleźć jej obowiązującą definicję.
Przyjęte rozwiązania w ustawie z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020 r., poz. 374) oraz ustawie z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2020 r., poz. 568) bezpośrednio lub pośrednio oddziałują na zakres i sposób stosowania ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1843)1.
W projekcie ustawy z dnia 21 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw – zaproponowano szereg zmian obowiązującego Prawa zamówień publicznych (de lege lata). Warto więc przeanalizować i ocenić postulaty (de lege ferenda) dotyczące zamówień publicznych.1
Udzielanie i wykonywanie zamówień publicznych jest koniecznym elementem działalności państwa oraz przedsiębiorców. Zgodnie z informacjami z rządowej strony internetowej www.gov.pl – w ten sposób towary, usługi i roboty budowlane zamawia w Polsce prawie 34 tys. podmiotów. Wartość zamówień udzielanych w procedurach przewidzianych w ustawie – Prawo zamówień publicznych to ok. 202 mld zł w 2018 r., co stanowi ok. 9,55% PKB (w 2017 r. 163 mld zł, 8,2% PKB).
W przedmiotowym artykule zaprezentowałem zmiany, jakie zajdą wraz z wejściem w życie ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych w zakresie wyjaśnień treści specyfikacji warunków zamówienia. Zmiany te zostaną omówione na przykładzie przetargu nieograniczonego o wartości powyżej progu unijnego.
W sektorze publicznym szczególne miejsce zajmują zamówienia skierowane do branży kreatywnej. Wielu zamawiających zobowiązanych do stosowania ustawy – Prawo zamówień publicznych jest organizatorami wydarzeń kulturalnych, zamawia projekty architektoniczne, koncepcje marketingowe, reklamy czy rozwiązania związane z nowymi technologiami i softwarem.
W informacji Krajowej Izby Odwoławczej, opublikowanej 6 listopada 2019 r., i podsumowującej rok 2018 zwrócono szczególną uwagę na problemy dotyczące wprowadzenia elektronicznych środków porozumiewania się zamawiającego z wykonawcami oraz użycie portali, na których prowadzone były postępowania od 18 października 2018 r.
Kontrakty publiczne, szczególnie w warunkach dobrej koniunktury gospodarczej, nie są łakomym kąskiem dla przedsiębiorców. Dane dostępne na stronie internetowej uzp.gov.pl wskazują, że w roku 2018 średnia liczba składanych ofert w postępowaniach ogłaszanych w Biuletynie Zamówień Publicznych wy- niosła 2,19. W postępowaniach powyżej progów unijnych – tylko 2,09 ofert. Trudno o faktyczną konkurencyjność zamówień publicznych w warunkach tak niewielkiego zainteresowania sektora prywatnego.
W ustawie – Prawo zamówień publicznych uchwalonej w dniu 11 września 2019 r. instytucja rażąco niskiej ceny została uregulowana nieco podobnie do regulacji dotychczasowych, ale można też zaobserwować pewne różnice. Czy powoduje to jednak, że dotychczasowe orzecznictwo nie będzie aktualne?